صدور فرمان اجرای نخستین قانون سرشماری در ایران

به گزار ش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز شنبه سیزدهم خردادماه 1402 خورشیدی، هفتاد و پنجمین روز سال جاری، برابر است با سوم ژوئن 2023 میلادی و چهاردهم ذی‌القعده‌ 1444 هجری قمری.

 84 سال پیش در چنین روزی در سال 1318، فرمان اجرای نخستین قانون سرشماری در ایران صادر گردید.

نخستین بار در سال 1246، سرشماری از جمعیت شهر تهران، با استفاده از شیوه‌های جدید، توسط عبدالغفارخان نجم‌الدوله، طی مدت 55 روز به انجام رسید. اطلاعات این سرشماری، در گزارشی با نام «تشخیص نفوس دارالخلافه» منتشر شد. بر اساس این سرشماری، جمعیت تهران در سال 1246، یعنی 156 سال پیش، 155 هزار و 736 نفر بوده است.

بعدها سرشماری دیگری نیز در تهران به انجام رسید، اما پس از تصویب اداره‌ ثبت احوال در سال 1297 بود که ضرورت تعیین سازمانی برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به جمعیت کشور، مورد توجه قرار گرفت. سرانجام پس از تصویب آیین‌نامه‌هایی در این باره، در 10 خرداد 1318، قانون سرشماری از تصویب مجلس شورای ملی گذشت و فرمان اجرای آن سه روز بعد صادر گردید.

نخستین سرشماری بر مبنای این قانون، در 1 تیر 1319 در شهر کاشان به عمل آمد. پس از کاشان، شهر تبریز در 5 مهر 1319 سرشماری شد. از آن پس، در شهرهای مشهد، کرمان، شیراز، اردبیل، یزد، اصفهان، همدان، کرمانشاه، رشت و بندر انزلی هم سرشماری صورت گرفت. پس از این مراحل و با تجربیات به دست آمده از آمارگیری در این شهرها، نوبت به تهران رسید. برای سرشماری پایتخت، دولت روز شنبه دهم اسفند 1319 را در تهران تعطیل عمومی اعلام کرد و چند روز بعد وزارت کشور در اطلاعیه‌ای جمعیت تهران را در آن روز، 540 هزار و 87 نفر اعلام نمود. ادامه‌ سرشماری، در دیگر شهرهای ایران، به علت رویدادهای شهریور 1320 و درگیر شدن ایران در جنگ جهانی دوم متوقف شد.

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده رادیویی: انسیه سمیع‌ پور

کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:

https://t.me/diroozhaminja                                                

انتهای پیام/