آغاز سالگرد هشت سال دفاع مقدس

به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز آدینه سی‌ویکم شهریورماه 1402 خورشیدی، یکصدوهشتادوششمین روز سال جاری، برابر است با بیست‌ودوم سپتامبر 2023 میلادی و ششم ربیع‌الاول 1445 هجری قمری.

43 سال پیش در چنین روزی در سال 1359، ارتش رژیم بعثی عراق به ایران حمله کرد.

پاره کردن توافقنامه الجزایر توسط صدام حسین، حمله به ایران

در 31 شهريور 1359 رژيم بعثی عراق با تصميم و طرح قبلی و با هدف برانداختن نظام نوپای جمهوری اسلامی، جنگی تمام‌عيار را عليه ايران آغاز کرد. صدام حسين رئيس جمهور وقت عراق با ظاهر شدن در برابر دوربين‌های تلويزيون آن کشور در 26 شهریور 1359، با پاره کردن «توافقنامه‌ 1975 الجزاير»، آغاز دشمنی آشکار با ايران را اعلام کرد. «توافقنامه‌ الجزایر» که شش سال پیش از آن، میان شاه سابق ایران و صدام حسین رئیس شورای عالی دفاع عراق بسته شده بود، مبنای حل اختلافات مرزی دو کشور قرار گرفته بود. در 31 شهریور 1359، جنگی نابرابر در اوضاعی به ايران تحميل شد که از جانب دشمنان خارجی فشار شديدی بر همه‌ ارکان کشور وارد آمده بود و در داخل نيز جناح‌‌های وابسته، با هياهوی تبليغاتي و ایجاد درگيری‌های کوچک نظامی، در صدد تضعيف حکومت بودند و نيروهای نظامی نيز به سبب تبلیغات قهری انقلاب، هنوز مراحل بازسازی و ساماندهی را به طور کامل پشت سر ننهاده بودند.

حمایت غرب و شرق از حکومت بعثی عراق در حمله به ایران

غرب برای به سازش کشاندن ایران در برابر عراق، حمايت پنهان و آشکار خود را در کليه‌ زمينه‌های سياسی، نظاميی و ‌اقتصادی از رژيم بعثی عراق به اجرا گذاشت. از سوی ديگر، ابرقدرت ديگر جهان‌ در آن زمان ـ اتحاد جماهیر شوروی سابق ـ که متحد عراق محسوب می‌شد، دشمنی خود را با ایران بيش از پيش آشکار نمود؛ چرا که حکومت نوپای ایران، شعار نه شرقی، نه غربی را سرلوحه‌ کار خود قرار داده بود و در جريان اشغال افغانستان توسط شوروی سابق، اين تجاوز را محکوم کرده بود.

به نظر می‌رسد که باور عمومی در میان مقامات عراق نیز این بود که پس از انقلاب، ایران دچار ضعف شده و برای عراق فرصت مناسبی فراهم آورده تا توازن قبلی قوا در خلیج فارس را با یک حمله نظامی برهم زده و همزمان راه‌ حل جدیدی برای مشکلات عراق با شیعیان جنوب و کردهای شمال این کشور جلوی پای آنان بگذارد.

شکل‌گیری حماسه دفاع مقدس

ارتش بعث عراق که بر اساس محاسبات خود از وضعيت داخلی و خارجی ايران، فتح يک‌هفته‌ای تهران را در سر می‌پرورانيد، در روزهای نخست تجاوز بدون مانعی جدی در مرزها تا دروازه‌های اهواز و خرمشهر پيش تاخت. در چنین اوضاعی، نيروهای غیرتمند مردمی بدون امکانات و تجهيزات و حتی آموزش‌های نظامی به مقاومت پرداختند. مقاومت جانانه‌ا‌ی که نيروهای جوان و میهن‌پرست را با سرعت هرچه تمامتر به جبهه‌ها کشاند. پس از ایجاد اتحاد و انسجام در ميان نيروهای مختلف نظامی و غیرنظامی، و طرد نيروهای وابسته، حماسه‌ای بی‌بدیل شکل گرفت که در تاريخ ايران بی‌سابقه بود؛ «حماسه‌ دفاع مقدس» که دستاوردهای بی‌شماری را برای ملت ايران به ارمغان آورد و در آن، جهاد و شهادت مردمان باايمان و مخلص اين سرزمين ستون‌های حکومت نوپای ایران را بیش از پیش مستحکم نمود. در بزرگداشت مجاهدت‌ها و ايثار مردم غیور ایران، 31 شهريور تا 6 مهرماه، به عنوان «هفته‌ دفاع مقدس» نام‌گذاری شده است. دفاع مقدس، واژه‌ای ا‌ست که به جنگ تحمیلی حزب بعث عراق علیه ایران اطلاق می‌شود و در زمان صدام حسین در عراق با نام «قادسیه‌ صدام» شناخته می‌شد.

جزئیات جنگ ایران و عراق؛

مدت زمان، اعلام متجاوز توسط سازمان ملل، برآورد خسارات وارده به ایران

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تا 29 مرداد ماه 1367 به درازا کشید؛ جنگی که به عنوان طولانی‌ترین جنگ متعارف قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن پس از «جنگ ویتنام» در تاریخ به ثبت رسید. مقاومت ایران در طول 8 سال دفاع مقدس سبب شد ذخائر ارزی عراق که در ابتدای جنگ حدود 30 میلیارد دلار بود، پس از شکست در «عملیات بیت‌ المقدس» و «فتح خرمشهر»، به صفر برسد و در پایان جنگ، این کشور بیش از 70 میلیارد دلار بدهی داشته باشد. همچنین پس از پایان جنگ، صدام حسین رهبر عراق از دستیابی به نخستین هدف خود ـ فسخ قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر ـ بازماند و درنهایت، قرارداد مزبور دوباره میان دو کشور به رسمیت شناخته شد و نیروهای ایران بدون از دست دادن یک وجب از خاک خود، مرزهای بین‌المللی با همسایه‌ غربی را حفظ کردند. در سال ۱۹۹۱ میلادی، 11 سال پس از آغاز جنگ، «خاویر پرز د کوئیار» (دبیرکل وقت سازمان ملل متحد) رسماً بر اساس نظر گروه ناظر نظامی سازمان ملل متحد، عراق را آغازگر جنگ معرفی کرده و از خواسته ایران برای دریافت غرامت جنگی پشتیبانی کرد. خسارات وارده به ایران در طول «جنگ هشت ساله» ۹۷ میلیارد دلار برآورد شد. این میزان غرامت بسیار کمتر از غرامت درنظرگرفته‌شده برای خسارات وارده به کشور کویت توسط عراق در «جنگ اول خلیج فارس» است. غرامتی که برای جنگ اول خلیج فارس تعیین شد، ۲۴۰ میلیارد دلار برآورد شده بود.

ارزشهای دفاع مقدس

از ارزشهایی که رزمندگان ایران در دوران دفاع مقدس بدان متّصف بودند، بی‌اعتنایی به دنیا و مظاهر فریبنده‌ آن بود. شیرزنان و شیرمردان ایرانی، در دوران نوجوانی و جوانی و اوان خواسته‌‎های بی‌شمار مادی، به همه‌ لذتهای دلفریب دنیا پشت پا زدند و حضور در جبهه‌ دفاع از میهن را برتر از هر خواسته‌ دیگری دیدند. بی‌گمان، بدون دل بریدن از دنیا، رزمندگان ایران هیچگاه توفیق آفرینش حماسه‌های عظیم و ماندگار دفاع مقدس را نمی‌یافتند.

در دوران دفاع مقدس، حماسه‌های درخشان اخلاقی و انسانی نیز، در کنار حماسه‌های رزمی رقم خورد. از نمونه‌های بزرگواری ایرانیان در این زمان، خودداری از بمباران و گلوله‌باران مناطق مسکونی عراق بود، که به «جنگ شهرها» معروف شده بود. خلبانان و نیروهای توپخانه بارها می‌توانستند مناطق مسکونی عراق را به عنوان مقابله به مثل ناامن سازند و دشمن را با مشکلی جدی روبه‌رو کنند، ولی پایبندی آنان به ارزشهای اخلاقی سبب می‌شد در طول هشت سال دفاع مقدس هیچگاه متوسل به این حربه‌ ناجوانمردانه نشوند. همچنین، از جلوه‌های معنویت در دفاع مقدس، راز و نیاز عارفانه رزمندگان ایران بوده است. دفاع مقدس، فرصت تجلی خالصانه‌ترین و زیباترین مناجاتها و دعاها را پدید آورد. برگ‌برگ نوشته‌ها، گفتارهای عادی و سخنان رسمی جنگجویان ایرانی، خاطرات شاهدان عینی و راویان اخبار و وصیتنامه‌های زنان و مردان رزمنده‌ گواه روشن این مدعاست. در آن روزها، در کنار نماز و قرآن، دعا وسیله‌ دیگری بود که یاد خدا را در دل صف‌شکنان بی‌ادعا زنده نگاه می‌داشت، به آنان قدرت روحی می‌بخشید و تحمل سختی‌های نبرد را برایشان آسان‌تر می‌ساخت.

حضور زنان در دفاع مقدس

این را نیز تا ایران برجای است از یاد نبریم؛ که از مهم‌ترین جلوه‌های حضور زنان ایرانی در دفاع مقدس، نقش بسیار ارزشمند پشتیبانی و خدماتی آنان و فراهم آوردن تدارکات لازم برای رزمندگان در جبهه‌های جنگ بود. در آغازین روزهای تهاجم دشمن بعثی، بیشتر این خدمات به صورت خودجوش و کمتر سازمان‌یافته در مراکزی نظیر مسجدها، حسینیه‌ها و مدرسه‌ها با مشارکت فعال بانوان صورت می‌گرفت.

یاد مردان خطرکرده به خیر / یاد یاران سفرکرده به خیر

یاد آن عشاق و خونین‌جامه‌ها / یاد آن سوز و گداز و ناله‌ها

 یاد یارانی که در پیکارها / ترک پا و ترک سر کرده به خیر

موزیک استفاده‌شده در این پادکست:

1.

Making Jistory

آهنگساز : Gabriel Saban

2.

آلبوم: اُپرای سمندر

قطعه: رقص روستایی

آهنگساز: احمد پژمان

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده رادیویی: انسیه سمیع‌ پور

کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:

https://t.me/diroozhaminja

انتهای پیام/