روز ملی هنرهای نمایشی و یادی از کاظم زاده ایرانشهر و خیام پور

به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز دوشنبه هفتم فروردین ماه 1402 خورشیدی، هفتمین روز سال جاری، برابر است با بیست و هفتم مارس 2023 میلادی و پنجم رمضان 1444 هجری قمری.

امروز، هفتم فروردین، «روز ملی هنرهای نمایشی» است.

به لحاظ پیشینه‌ای که هنرهای نمایشی در کشور ما دارد و جمعیت گسترده‌ خانواده‌ تئاتر، تعیین روزی در تقویم ملی ایران به نام «روز تئاتر» یا «هنرهای نمایشی»، مطالبه‌ای است که از چندین سال پیش مطرح بود. زمانی که مقرر شد چنین روزی در تقویم گنجانده شود، در جلسات شورای فرهنگ عمومی در مورد روزهای مختلف بحث شد و روز 7 فروردین ماه که مطابق با  27 مارس «روز جهانی تئاتر» است، به عنوان «روز ملی هنرهای نمایشی» تعیین شد.

در سال 1962 میلادی، «انستیتو بین‌المللی تئاتر» (International Theatre Institute) یا همان ITI روز 27 مارس را به عنوان «روز جهانی تئاتر» تعیین کرد. اتفاقاً این روز که از ایام نوروز است، به فرهنگ ما ایرانیان بسیار نزدیک است، زیرا در پیدایش هنرهای نمایشی ایران، آیین‌ها و سنت‌های نوروزی نقش بسزایی دارند، بنابراین، به لحاظ قابلیتی که نوروز برای عرضه‌ی هنرهای نمایشی و توجه به هنر تئاتر دارد و نیز‌ به دلیل همراهی با همه‌ی هنرمندان جهان برای گرامیداشت روز جهانی تئاتر، تصویب روز 7 فروردین به عنوان «روز ملی هنرهای نمایشی» از سوی شورای فرهنگ عمومی اتفاق بامناسبتی است.

                                                     **********************************************************************

 62 سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۴۰، حسین کاظم‌زاده‌ ایرانشهر ـ روزنامه‌نگار و نویسنده‌ ـ بدرود زندگی گفت.

تولد، تحصیلات و انتشار مجله

کاظم‌زاده‌ ایرانشهر در سال ۱۲۶۲ به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش تبریز به پایان رساند. مدتی به قفقاز رفت، سپس برای ادامه‌ تحصیل راهی استانبول شد. کاظم‌زاده در این شهر به آزادی‌خواهان مقیم استانبول پیوست و همراه آنان «انجمن برادران ایرانی» را تأسیس کرد. او از ترکیه به اروپا رفت و پس از طی مدارج تحصیلی، در «مدرسه‌ عالی اجتماعی پاریس»، فن روزنامه‌نگاری را فراگرفت. در سال ۱۳۰۱ انتشار «مجله‌ ایرانشهر» را در استانبول آغاز کرد که تا ۴ سال ادامه یافت.

آثار مکتوب

کاظم‌زاده‌ ایرانشهر از سوی وزارت فرهنگ به سرپرستی دانشجویان ایرانی ترکیه نیز منصوب شد. او سپس به آلمان رفت و پس از ۱۹ سال اقامت در آن جا، به سویس رفت. ایرانشهر کتاب‌هایی نیز تألیف کرد، از آن میان: «راه نو»، «تجلّیات روح ایرانی» و «اصول اساسی روان‌شناسی». وی به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و عربی تسلط داشت و شعر نیز می‌سرود.

حسین کاظم‌زاده‌ ایرانشهر ـ روزنامه‌نگار و نویسنده ـ در ۷ فروردین ۱۳۴۰ در ۷۸ سالگی در سویس بدرود زندگی گفت و در همان جا در خاک آرمید.

                                                        ****************************************************************

44 سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۵۸، عبدالرسول خیام‌پور ـ ادیب، پژوهشگر و مصحح ـ درگذشت.

تولد و تحصیلات

عبدالرسول خیام‌پور فرزند حاج محمود طاهباز، در سال ۱۲۷۷ در تبریز متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی، دانشنامه‌ دیپلم ادبی را از دارالفنون تهران گرفت. در سال ۱۳۰۶ به خدمت وزارت فرهنگ درآمد. مدتی در اهواز به تدریس در دبیرستان‌ها مشغول شد و برای ادامه‎ تحصیل به تهران برگشت و در سال ۱۳۱۲ از دانشسرای عالی دانشنامه‌ لیسانس فلسفه و ادبیات گرفت. خیام‌پور میان سال‌های ۱۳۱۶ تا ۱۳۲۵ مدیریت مدرسه‌ ایرانیان در استانبول را بر عهده داشت. او در این مدت موفق شد از دانشگاه استانبول دانشنامه‌ دکتری بگیرد.

تدریس در دانشگاه و آثار مکتوب

دکتر عبدالرسول خیام‌پور پس از ۴۲ سال خدمات ارزشمند فرهنگی و دانشگاهی، در سال ۱۳۴۸ بازنشسته شد و با توجه به جایگاه علمی و خدمات برجسته‌ آموزشی و پژوهشی، به مقام استاد ممتازی رسید. این ادیب پژوهشگر پس از بازنشستگی به تهران نقل مکان کرد و وقت خود را صرف تکمیل کتاب «فرهنگ سخنوران» نمود. وی کتاب «دستور زبان فارسی» را نیز تألیف کرد که سال‌ها مرجع دانش‌آموزان و دانشجویان بود و بارها تجدید چاپ شد.

استاد دکتر عبدالرسول خیام‌پور در ۷ فرورین ۱۳۵۸ در ۸۱ سالگی شمع وجودش خاموش گشت.

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده رادیویی: انسیه سمیع‌ پور

کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:

https://t.me/diroozhaminja

انتهای پیام/