یادی از حسین قوامی، احمد عبادی و محمود روح‌الامینی

به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز چهار‌شنبه هفدهم اسفندماه 1401 خورشیدی، 353اُمین روز سال جاری، برابر است با پانزدهم شعبان 1444 هجری قمری و هشتم مارس 2023 میلادی.

33 سال پیش در چنین روزی در سال 1368، حسین قوامی ـ خواننده‌ موسیقی دستگاهی ایرانی ـ درگذشت.

یادگیری فنون آوازی از  دو استاد نامدار

حسین قوامی در سال 1288 به دنیا آمد. او از کودکی به موسیقی علاقه‌مند بود. حسین خان اسماعیل‌زاده یکی از مدرّسان برجسته‌ موسیقی، در همسایگی خانه‌ آن‌ها بود. هنگامی که حسین خان صدای قوامی را در ده دوازده سالگی شنید، از پدرش خواست تا به او اجازه دهد آموزش آواز فرزندش را به عهده گیرد. اما پدرش با این کار مخالفت کرد، درنتیجه حسین نوجوان به آهستگی با گوش دادن به آثار خوانندگان آن زمان و تقلید از آنان تجربه اندوخت و پس از مدتی ردیف‌های آوازی را هم نزد عبدالله حجازی آموخت.

راهیابی به رادیو

قوامی در سال 1325 از سوی حسینقلی مستعان ـ رئیس رادیو ـ به رادیو دعوت شد. او در آغاز با عنوان ناشناس خوانندگی در رادیو را آغاز کرد، اما پس از چند ماه روح‌الله خالقی نام مستعار «فاخته» را برای او برگزید که بعدها به حسین «فاخته‌ای» معروف شد. فاخته‌ای مجموعاً 29 سال؛ از سال 1325 تا 1354، در رادیو خوانندگی کرد. او در سال‌های آخر زندگی نیز به خوبی می‌خواند.

حسین قوامی  (فاخته‌ای) ـ خواننده‌ موسیقی دستگاهی ایرانی ـ در 17 اسفند 1368 در 80 سالگی در تهران درگذشت. او را در امامزاده طاهر کرج به خاک سپردند.

                                                                      ***********************************************

30 سال پیش در چنین روزی در سال 1371، احمد عبادی ـ از استادان موسیقی دستگاهی ایرانی و نوازنده‌ صاحب‌سبک سه‌تار ـ درگذشت.

آشنایی اولیه با موسیقی و اصول سه‌‎تارنوازی، تحقیق و تدریس

احمد عبادی در سال 1285 به دنیا آمد. او فرزند میرزا عبدالله فراهانی از نوازندگان نامدار موسیقی در دوره‌ قاجار است، اما به دلیل درگذشت پدر، نتوانست از آموزش‌های او برخوردار شود. احمد عبادی از 8سالگی با موسیقی آشنا شد و اصول نوازندگی را از خواهران خود که از تعلیمات پدر برخوردار بودند، فراگرفت. او مدت‌ها در وزارت پیشه و هنر به تدریس و تحقیق در موسیقی دستگاهی ایرانی و سه‌تار پرداخت و برای معرفی موسیقی دستگاهی ایران، کنسرت‌های متعددی در فرانسه، ایتالیا، آلمان و اتریش اجرا کرد.

فعالیت در رادیو و شیوه سه‌تارنوازی

استاد عبادی در رادیو به‌ویژه در «برنامه‌ گل‌ها» نوازندگی می‌کرد و آثار ماندگاری از تکنوازی‌ها و بداهه‌نوازی‌های وی در آرشیو رادیو موجود است. استاد عبادی در نواختن سه‌تار دارای سبک و شیوه‌ مخصوص به خود بود؛ مضراب‌های تک‌سیم و دومضراب‌ها، از مشخصه‌های بارز سبک او هستند.

احمد عبادی ـ استاد موسیقی دستگاهی ایرانی و نوازنده‌ صاحب‌سبک سه‌تار ـ در 17 اسفند 1371 در 86 سالگی در تهران درگذشت. وی را در آرامگاه امامزاده طاهر کرج به خاک سپردند.

                                                              ***************************************************

12 سال پیش در چنین روزی در سال 1389، محمود روح‌الامینی ـ مردم‌شناس ـ درگذشت.

تولد، تحصیلات و تدریس

محمود روح‌الامینی در سال 1307 در روستایی از توابع کرمان به دنیا آمد. تا پنجم متوسطه را در ایرانشهر و کرمان تحصیل کرد. سپس ادامه‌ تحصیل را در سال 1328 در دبیرستان دارالفنون تهران پی گرفت. پس از پایان دوره‌ دبیرستان، موفق به گرفتن دانشنامه‌ لیسانس زبان و ادبیات فارسی شد. محمود روح‌الامینی پس از آن، 3 سال در خارج از تهران به عنوان معلم خدمت کرد. سپس به تهران بازگشت و در دارالفنون مشغول تدریس شد. در سال 1339 گواهی‌نامه‌ فوق لیسانس خود را در علوم اجتماعی، از «مؤسسه‌ مطالعات و تحقیقات اجتماعی» گرفت. برای ادامه‌ تحصیل به فرانسه رفت. در آن جا دوره‌ دکتری مردم‌شناسی را در دانشگاه سوربن طی کرد.

تلاش در گسترش دانش انسان‌شناسی در ایران

دکتر روح‌الامینی پس از بازگشت به ایران، افزون بر تدریس، فعالیت‌های بسیاری را در گسترش «دانش انسان‌شناسی در ایران» به انجام رساند، آز آن میان؛ «راه‌اندازی موزه‌ مردم‌شناسی در کاخ گلستان» به سال 1351، و «اقدام در جهت نگهداری باغ نگارستان». این استاد برجسته‌ مردم‌شناسی، در دومین همایش چهره‌های ماندگار در رشته‌ مردم‌شناسی برگزیده شد.

دکتر محمود روح‌الامینی در 17 اسفند 1389 در 82 سالگی در تهران بدرود زندگی گفت.

کتاب‌های «زمینه‌ فرهنگ‌شناسی»، «آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز»، «گرد شهر با چراغ (در مبانی انسان‌شناسی)» و «صد و یک ابزار زندگی دیروز، از هزاران»، از آثار دکتر محمود روح‌الامینی است.

موسیقی استفاده‌شده در این پادکست:

1. بخشی از ترانه «تو ای پری کجایی (سرگشته)»، با صدای استاد حسین قوامی

شعر: هوشنگ ابتهاج

آهنگساز: همایون خرم (دستگاه همایون)

2. سه‌تار استاد احمد عبادی

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده: انسیه سمیع پور

کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:

https://t.me/diroozhaminja

انتهای پیام/ا