رکن الدین مختاری؛ بهترین نوازنده ویولون
آرش امجدی
به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز یک‌شنبه چهارم تیرماه 1402 خورشیدی، نودوهفتمین روز سال جاری، برابر است با بیست و پنجم ژوئن 2023 میلادی و ششم ذی‌الحجه 1444 هجری قمری.
52 سال پیش در چنین روزی در سال 1350، رکن‌الدین مختاری ـ نوازنده ویولون و آهنگساز ـ درگذشت.
رکن‌الدین مختاری در سال 1266 در کرمانشاه متولد شد. پدرش کریم خان مختارالسلطنه چند سالی رئیس نظمیه بود و مبارزه او با گران‌فروشان پایتخت در جدیت و قاطعیت خشونت‌بار، ورد زبان‌ها بود. رکن‌الدین نیز از همان جوانی به راه پدر رفت و به خدمت شهربانی درآمد. او در نقاط مختلف ایران ریاست شهربانی را بر عهده داشت. با فرار سرلشکر آیرم به اروپا، رکن‌الدین خان که درجه سرهنگی داشت به درجه سرپاسی (سرتیپی) رسید و به ریاست کل شهربانی رضا شاه منصوب شد. گفته شده او که قساوت را از پدر به ارث برده بود، در این سمت که با نام «سرپاس مختاری» شناخته می‌شد، جان‌های بسیاری را گرفت و خشونت زیادی از خود نشان داد. رکن‌الدین خان پس از خروج رضا شاه از کشور و رویدادهای شهریور 20، به همراه عده‌ای دیگر از کارگزاران پهلوی اول محاکمه گردید و به 8 سال زندان محکوم شد، اما 5 سال بعد مورد عفو قرار گرفت.
روی دیگر زندگی رکن‌الدین مختاری، نوازندگی است. او نوازنده ویولون و از شاگردان حسین خان اسماعیل‌زاده بود. رکن‌الدین خان به لحاظ هنری یکی از برجسته‌ترین هنرمندان عرصه موسیقی ایران است. آهنگ‌های بسیاری از او بر روی صفحه و نوار موجود است. او عضو شورای موسیقی رادیو نیز بود. اجراها و نواخته‌های رکن‌الدین خان کمتر در میان مردم انتشار یافته است، زیرا هیچ‌گاه به طور حرفه‌ای به موسیقی نپرداخت، اما آن‌چه از او به جا مانده، بیانگر مهارت و تسلط او در نواختن ویولون و آهنگسازی است. تعدادی ضبط محفلی از رکن‌الدین خان، به همراه سنتور قباد ظفر و تار نورعلی برومند بر جای مانده است. او در آهنگسازی کمتر به ساخت تصنیف پرداخته و بیشتر ساخته‌هایش پیش‌درآمد و رِنگ است. روح‌الله خالقی در کتاب «سرگذشت موسیقی ایران»، به دلیل گذشته تاریک سیاسی او، با احتیاطی آمیخته با تأسف از او یاد می‌کند و ضمن یاد کردن از او با عنوان «بهترین نوازنده ویولون»، گفته است: «ای کاش همواره چون آغاز عمرش، وقت خود را صرف موسیقی نموده بود تا مشاغل دیگرش، برای پایان زندگانی شرابی تلخ به بارنمی‌آورد». مجموعه آثار رکن‌الدین مختاری توسط ارشد تهماسبی گردآوری و نت‌نویسی شده و با تار به اجرا درآمده است.
رکن‌الدین خان مختاری ـ نوازنده برجسته ویولون و آهنگساز موسیقی دستگاهی ایرانی ـ در 4 تیر 1350 در 84 سالگی در تهران درگذشت. وی را در گورستان ابن بابویه به خاک سپردند.
موسیقی استفاده‌شده در این پادکست
نوازندگی ویولون
نوازنده: رکن‌الدین مختاری
بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی
تهیه‌کننده رادیویی: انسیه سمیع پور
کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:
https://t.me/diroozhaminja
انتهای پیام/
