درگذشت ملکه ملکزاده؛ باستان‌شناس و سکه‌شناس

به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز آدینه دوازدهم خردادماه 1402 خورشیدی، هفتاد و چهارمین روز سال جاری، برابر است با دوم ژوئن 2023 میلادی و سیزدهم ذی‌القعده‌ 1444 هجری قمری.

 25 سال پیش در چنین روزی در سال 1377، ملکه ملکزاده ـ باستان‌شناس و سکه‌شناس ـ بدرود زندگی گفت.

ملکه ملک‌زاده در سال ۱۲۸۹ در تهران به دنیا آمد. او فرزند مهدی ملک‌زاده ـ یکی از پایه‌گذاران علم پزشکی جدید در ایران و نویسنده کتاب تاریخ مشروطیت ایران ـ، و نواده ملک‌المتکلمین و نیز نواده میرزا سلیمان ‌خان میکده ـ از رجال دوره قاجار و از مشروطه‌خواهان ـ بود. ملک‌زاده تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه‌های «ناموس» و «ژان دارک» به پایان برد و مدرک دیپلم زبان فرانسه گرفت. او با داشتن استعداد هنری ذاتی به آموختن نقاشی گرایش پیدا کرد و نگارگری ایرانی را نزد میرزا هادی‌ خان تجویدی فرا گرفت.

ملکه ملک‌زاده از سال ۱۳۱۳ در دانشکده هنرهای زیبای پاریس به یادگیری نقاشی همت گماشت و همزمان موفق شد گواهینامه فوق لیسانس در رشته باستان‌شناسی و سکه‌شناسی را به‌صورت مشترک از «دانشکده لوور» و «دانشگاه سوربن پاریس» بگیرد و در زمینه سکه‌شناسی سرآمد گردد. او پس از چهار تحصیل در خارج، در سال ۱۳۱۷ به ایران بازگشت و به ریاست بخش سکه‌ها، مهرها و الواح موزه ایران باستان برگزیده شد. در موزه ملی ایران، بخش سکه‌ها و مهرها به همت وی و به شکل علمی راه‌اندازی شد. آموزش سکه‌شناسی و مهرشناسی در گروه باستان‌شناسی و تاریخ هنر دانشگاه تهران در شمار فعالیت‌های او بود که از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ یعنی زمان بازنشستگی ادامه یافت. ملک‌زاده را می‌توان پایه‌گذار تدریس علمی این شاخه مهم از مطالعات باستان‌شناسی در ایران دانست.

وی به زبان‌های فرانسه و انگلیسی مسلط بود و در خواندن خطوط باستانی هم تبحر داشت. ملکه ملک‌زاده با خانبابا بیانی استاد رشته تاریخ دانشگاه تهران ازدواج کرد. دو فرزند آنها شیرین بیانی و سوسن بیانی؛ شیرین در گروه تاریخ و سوسن در گروه باستان‌شناسی این دانشگاه بودند.

بانو ملکه ملک‌زاده در 12 خرداد ۱۳۷۷ شمع وجودش خاموش گشت.

                                                                        ***************************************************************************       

116 سال پیش در چنین روزی در سال 1286: «بلدیه‌ تهران» تأسیس شد. بعدها نام «شهرداری» را برای تشکیلات بلدیه به کار بردند.

                                                                    ******************************************************************************

88 سال پیش در چنین روزی در سال 1314: نخستین فرهنگستان ايران به رياست محمدعلی فروغي ـ نخست‌وزير ـ آغاز به كار كرد. اساسنامه‌ اين فرهنگستان در 29 اردی‌بهشت 1314 به تصويب هيأت دولت رسيد و در 6 خرداد به وزارت معارف ابلاغ شد. اين اساسنامه در 16 ماده تنظيم شده بود که در ماده‌ اول آن، بر «لزوم حفظ و توسعه و ترقی زبان فارسی» تأكيد شده بود.

                                                                  ********************************************************************************

79 سال پیش در چنین روزی در سال 1323: سه خيابان مهم تهران به نام‌های چرچيل نخست‌وزیر انگلیس، و روزولت رئیس جمهور آمریکا، و استالين ـ رهبر اتحاد جماهیر شوروی ـ نامگذاری شد. این اقدام، چند ماه پس از حضور این سه سیاستمدار اثرگذار جهان در آذر 1322 در تهران صورت گرفت. هدف از نشست تهران، گفت‌وگوی سران یادشده برای پایان دادن به جنگ جهانی دوم بود. به یادبود این رویداد، در زمان شهرداری عباسقلی گلشاییان، خیابان منتهی به سفارت شوروی را استالین، خیابان منتهی به سفارت انگلیس را چرچیل، و خیابان منتهی به سفارت آمریکا را روزولت نامگذاری کردند. خیابان‌هایی که اکنون به ترتیب نام‌های: میرزا کوچک خان جنگلی، نوفل لوشاتو و شهید مفتح را بر خود دارند.

                                                               **********************************************************************************

26 سال پیش در چنین روزی در سال 1376: نخستین جایگاه سوخت‌گیری گاز مایع، در یکی از خیابان‌های شمال شرق تهران گشایش یافت.

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده رادیویی: انسیه سمیع‌ پور

کانال تلگرام «دیروز همین‌جا»:

https://t.me/diroozhaminja

انتهای پیام/