بسته شدن عهدنامه ترکمانچای میان ایران و روسیه تزاری

به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز دوشنبه یکم اسفندماه 1401 خورشیدی، 337اُمین روز سال جاری، برابر است با بیست و نهم رجب 1444 هجری قمری و بیستم فوریه 2023 میلادی. 

195 سال پیش در چنین روزی در سال 1206، «عهدنامه‌ ترکمانچای» میان ایران و روسیه بسته شد.

پس از جنگ ایران و روسیه در قفقاز جنوبی و آذربایجان، «عهدنامه‌ ترکمانچای» میان دولت تزاری روسیه و ایران منعقد گردید. بر پایه‌ این قرارداد که در 1 اسفند 1206 در «روستای ترکمانچای» از توابع شهرستان میانه به امضا رسید، قلمروهای باقی‌مانده‌ ایران از «عهدنامه‌ گلستان»، در قفقاز، شامل خانات ایران و نخجوان، به روسیه واگذار شد. در عهدنامه ترکمانچای در مجموع حدود ۳۰ هزار کیلومتر مربع دیگر شامل حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع از ارمنستان امروزی، حدود ۵ هزار کیلومتر مربع از ترکیه امروزی شامل کوه‌های آرارات و شهر ایغدیر که در آن زمان بخشی از خانات ایروان بود و حدود ۵ هزار کیلومتر مربع از جمهوری آذربایجان امروزی «شامل تالش شمالی یعنی شهرستان لریک و نخجوان» از ایران جدا شدند. خانات ایروان و نخجوان که شهر ایغدیر و کوه‌های آرارات هم بخشی از آن بود، بعدها ترکیه در شهریور ۱۲۹۹ به دنبال جنگ با روسیه، بخشی از آن را تصرف کرد و اکنون جزء ترکیه است.

همچنین بر پایه عهدنامه ترکمانچای، حق کشتیرانی برای ایران در دریای مازندران محدودتر شد و ملزم به پرداخت 10 کرور تومان (5 میلیون تومان) به روسیه گردید. حق کاپیتولاسیون برای اتباع روسیه نیز محفوظ ماند. بر طبق «عهدنامه‌ ترکمانچای» روسیه تنها متعهد گردید از پادشاهی ولی‌عهد وقت قاجار ـ عباس میرزا فرزند فتحعلی شاه ـ حمایت کند. نماینده‌ ایران در «عهدنامه‌ ترکمانچای»، میرزا ابوالحسن خان شیرازی  و الله یار خان آصف‌الدوله، و نماینده‌ روسیه‌ تزاری، ایوان پاسکویچ بودند.

موسیقی استفاده‌شده در این پادکست:

اثر: مرتضی حنانه

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده: انسیه سمیع پور

انتهای پیام/