مرمت و بازسازی خانه تاریخی متوسلان اصفهان (دیروز همین‌جا)
آرش امجدی
به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز چهارشنبه هفتم دی‌ماه 1401 خورشیدی، 283اُمین روز سال جاری، برابر است با چهارم جمادی‌الثانی 1444 هجری قمری و بیست و هشتم دسامبر 2022 میلادی.
4 سال پیش در چنین ماهی در سال 1397، کار مرمت و احیای خانه تاریخی متوسلان آغاز گردید.
خانه تاریخی متوسلان مربوط به اواخر دوره قاجار و در شهر اصفهان واقع شده است. این خانه که یکی از مجموعه خانه‌های تاریخی مربوط به سادات دُرمیانی است، دارای شاه‌نشین هفت‌دری، حوض‌خانه و چندین اتاق در جبهه شرقی و جنوبی است که در دوره پهلوی، اتاق‌های جبهه شرقی و جنوبی به خانه الحاق شده‌اند. این بنا پس از تغییر مالکیت، از وارثان به اشخاص دیگر فروخته شد، از این رو به نام خانه متوسلان در اداره میراث فرهنگی اصفهان به ثبت رسیده است.
مرمت و بازسازی خانه تاریخی متوسلان، پس از شناخت دقیق اثر، در دی ماه 1397 آغاز گردید و در شهریور 1398 به پایان رسید. خانه تاریخی متوسلان پس از مرمت و بازسازی، جهت احیا، تغییر کاربری داد و به مجموعه هتل‌های سنتی تبدیل گردید. این بنا همچون دیگر خانه‌های ایرانی یک میانسرا دارد. هر بخش خانه در یک پهلوی میانسرا ساخته شده که اصطلاحاً به آن سه‌پهلو گفته می‌شود. در گذشته، حیاطی بزرگ در این خانه وجود داشته است. این حیاط در سال‌های بعد، از بنا جدا و جبهه جنوبی در دوره پهلوی به آن اضافه شده و دارای سه اتاق است. مساحت این خانه 450 مترمربع است که در جبهه شمالی دو اشکوبه بوده و در بالا شاه‌نشین هفت‌دری و در پایین حوض‌خانه‌ای بسیار زیبا با حجاری‌های نفیس خودنمایی می‌کند. در جبهه شرقی هم یک اتاق پنج‌دری و در جبهه غربی یک ایوان با دو ستون، زیبایی خانه را دوچندان کرده است.
کار مرمت و بازسازی این خانه در دی ماه 1397 توسط علیرضا اشرفی آغاز کرد. پس از تحقیقات میدانی از ورثه دُرمیانی ساکن در خانه همجوار بنای یادشده، تحقیقات لازم در کتاب‌ها و مقالات معتبر در این باره آغاز شد. در نقشه دارالسلطنه اصفهان که توسط سید رضاخان و در سال 1342 هجری تهیه شده، مجموعه خانه‌های سادات دُرمیانی دیده می‌شود. بنای مذکور یکی از خانه‌های سادات دُرمیانی بوده که اصطلاحاً هفت‌دست خانه به آنها اطلاق می‌شود. با توجه به تاریخ نقشه، اگر بانیان بنا 10 سال پیش از تهیه نقشه مکان مذکور را ساخته باشند، نتیجه گرفته می‌شود که این خانه در دوران حکومت محمدعلی شاه قاجار بنا گردیده است.
مراحل انجام طرح احیا
از دیدگاه انتزاعی چنین به نظر می‌آید که بهترین کارکرد برای یک بنا، عملکرد اولیه و اصلی آن است، اما درواقع باید امکان عملی اعاده عملکرد اولیه با توجه به شرایط کنونی سنجیده شود. در مورد بنای تاریخی متوسلان، کارکرد پیشنهادی برای آن از سوی کارفرما، رستوران تعیین گردید که ایده کلی آن از نظر مشاور طرح نیز، با توجه به ویژگی‌های بنا پذیرفته گردید.
خانه تاریخی متوسلان / عملکرد: هتل رستوران / طراح، معمار و مجری: علیرضا اشرفی/ نوع سازه: خشتی و آجری
نشانی هتل رستوران خانه تاریخی متوسلان: اصفهان، محله بیدآباد، کوچه شهید مقراضگر.
خانه تاریخی متوسلان در آبان 1386 به ثبت ملی رسیده است.
محقق، نویسنده و گوینده: آرش امجدی
تهیه‌کننده: انسیه سمیع‌پور
انتهای پیام/
