معدن و انواع آن
فرناز شهدیون
به گزارش اخبار ساخته ها؛ میزان بهره برداری از ذخایر مواد خام، بر اساس صرفه اقتصادی، میزان سرمایه گذاری، نیروی کار تخصیص یافته و انرژی مورد نیاز جهت استخراج، پالایش و انتقال مواد استخراج شده از معادن، متفاوت و منحصر به فرد خواهد بود.
ساختارهای معادن
لود
در زمین‌شناسی، لود به رسوباتی از سنگ معدن فلزی که شکاف یک سازند سنگی یا رگه‌ای از سنگ را که در بین لایه‌های سنگ رسوب یا تعبیه شده است، پر می‌کند و یا درون آن قرار می‌گیرد، گفته می شود.
رگه
در زمین شناسی، رگه به ورقه های متمایز از کانی های متبلور درون یک سنگ گفته می شود. رگه زمانی به وجود می آید که مواد معدنی حمل شده توسط آب جاری حاصل از بارش، در درون توده سنگ رسوب می کنند. جریان یافتن محلول، معمولاً به دلیل گردش هیدروترمال درون سنگ است.
درز
زغال سنگ که به دلیل بهره برداری از انرژی حاصل از آن، بسیار ارزشمند است در این دسته از معادن قرار می گیرد. از این سنگ معدن، از سال 1880 به طور گسترده برای تولید توان الکتریکی در کاربردهای گوناگون استفاده شده است. معادن زغال سنگ در نقاط مختلف جهان از جمله بریتانیا، آفریقای جنوبی، استرالیا و ایران قرار دارند.
صخره
از جمله معادنی که دارای این ساختار هستند، می توان به صخره های کوارتز اشاره نمود. کوارتز یکی از رایج ترین و فراوان ترین کانی های موجود در پوسته زمین است. در بیشتر ذخایر کوارتز، رگه های طلا رخنمون پیدا می کنند. در بیشتر مناطق کم عمق و اکسید شده صخره های کوارتز، طلا در حالت فلزی خود ظاهر شده و به راحتی می توان آن را استخراج و از آن بهره برداری نمود. از جمله این معادن، می توان به معادن طلای ویکتوریا و اوتاگو مرکزی در نیوزیلند اشاره کرد.
ذخایر پلاسری
کانسار یا پلاسر در زمین‌شناسی، شامل تجمعی از کانی‌های ارزشمند در معدن است که در طی فرآیندهای رسوبی تشکیل می‌شوند. این نام، از کلمه اسپانیایی placer به معنای شن آبرفتی برگرفته شده است. پلاسرها منابع مهمی جهت استخراج طلا هستند.
انواع معدن
موادی که از معدن ها به‌دست می‌آید، شامل فلزات پایه، فلزات قیمتی، آهن، اورانیوم، زغال‌سنگ، الماس، آهک، نمک، پتاس و … می باشد. هر گونه موادی را که نتوان آن را از طریق کشاورزی یا ساخت به صورت مصنوعی در محیط آزمایشگاه یا کارخانه به دست آورد، از طریق معدنکاری به‌دست می‌آید. استخراج معادن با توجه به شرایط اقتصادی، فنی، قابلیت دسترسی به کانسار و بسیاری دیگر از شرایط به دو صورت سطحی و زیرزمینی انجام می شود.
مواد استخراج شده از معدن های مختلف، شامل انواع فلزات، زغال سنگ، شیل نفتی، انواع سنگ های قیمتی، سنگ آهک، گچ، سنگ نمک، پتاس، شن و خاک رس می باشد. فرآیند های معدنکاری جدید شامل اکتشاف برای یافت سنگ معدن، تجزیه و تحلیل پتانسیل معدن مورد نظر، استخراج مواد معدنی و نهایتا احیای زمین پس از بسته شدن آن است.
انواع معدن را می توان از حیث نحوه بهره برداری و استخراج از آن ها در دو دسته زیر جای داد:
- معادن سطحی (روباز)
در این دسته از معادن، مواد معدنی مورد نظر به سطح زمین نزدیک بوده و جهت دستیابی به ذخایر سنگ معدن، پوشش گیاهی سطحی، گل و لای و در صورت لزوم لایه‌های سنگ بستر برداشته می‌شوند. تکنیک‌های استخراج معادن سطحی عبارتند از:
- استخراج معادن روباز (Open-pit Mining)
- استخراج معادن سنگ (quarrying)
- استخراج رگه ای (strip mining)
- برداشتن قله کوه (mountaintop removal)
- معادن زیرسطحی (زیرزمینی)
این دسته، شامل معادنی هستند که در آن ها برای رسیدن به سنگ معدن می بایست به حفر تونل یا شافت به داخل زمین پرداخت. سنگ های معدنی، برای فرآوری و تخته سنگ های باطله، جهت دفع، از طریق این تونل ها به سطح زمین منتقل می‌شوند. از جمله روش های متداول استخراج و بهره برداری از این معادن، شامل موارد زیر است:
- استخراج افقی (Drift mining)
- استخراج شیب دار (Slope mining)
- استخراج عمودی (Shaft mining)
- استخراج انباره ای (shrinkage stoping)
- استخراج دیواره طولانی (long wall mining)
و …
هر یک از معادن فوق دارای زیر مجموعه های مختلفی می باشند که با توجه به نوع ماده استخراجی از معدن، شکل کانسار و … طبقه بندی می‌شوند. به عنوان مثال می توان معادن را از حیث نوع ماده معدنی به دو دسته زغالی و غیر زغالی تقسیم بندی نمود.
در طی عملیات معدنکاری، چه در حین انجام فعالیت و چه پس از بسته شدن معدن، تأثیرات زیست محیطی منفی ایجاد می شود. در بیشتر کشورهای جهان، مقرراتی جهت کاهش این اثرات منفی وضع شده است.
انتهای پیام/
منبع خبر : آرمیکو
