سال نو میلادی و جزئیاتی درباره آن (دیروز همین‌جا)

امروز یک‌شنبه یازدهم دی‌ماه 1401 خورشیدی، 287اُمین روز سال جاری، برابر است با هشتم جمادی‌الثانی 1444 هجری قمری و یکم ژانویه 2023 میلادی.

امروز یکم ژانویه، نخستین روز سال 2023 میلادی و آغاز بیست و سومین سال قرن بیست و یکم میلادی ا‌ست.

گاه‌شماران مسیحی اروپایی، در طول زمان، پنج گونه تقویم در نظر گرفته‌اند که در همه‌ آن‌ها «یکم ژانویه» نخستین روز سال میلادی ا‌ست، اما مبدأ این تقویم‌ها یکی نیست. یکی از این تقویم‌ها، «تقویم ژولیان» است که مبدأ آن سال 153 پیش از میلاد است. دیگری، «تقویم سزار» است با مبدأ 38 سال پیش از میلاد. مبدأ «تقویم اکسیون» سال 30 پیش از میلاد و مبدأ «تقویم پیسا» یک سال پیش از میلاد است. اما «تقویم گریگوری»، تقویمی ا‌ست که از دو قرن پیش به تدریج به عنوان تقویم میلادی جهانی پذیرفته شده است. مبدأ این تقویم، «سال یکم میلادی» یعنی سالی‌ است که حضرت عیسی مسیح علیه‌السلام دیده به جهان گشوده است. شورای عالی مسیحیت در اجلاس یکم ژانویه‌ 1622، یکم ژانویه را به عنوان نخستین روز سال تقویمی و سال نو اروپاییان تعیین کرد. از آن زمان به بعد، رسماً تاریخ نجومی بر مبنای این تقویم گریگوری نوشته می‌شود و سال بسته شدن قراردادها و رویدادهای تاریخی نیز، بر مبنای آن قرار گرفته است. تقویم میلادی را، «تقویم مسیحی» یا «ترسایی» نیز می‌گویند.

95 سال پیش در چنین روزی در سال 1306، مجلس شورای ملی ماده‌ای را به «نظام‌نامه‌ اتومبیل‌رانی» افزود.

این ماده‌ الحاقیه، به پیشنهاد وزارت داخله (وزارت کشور) و برای جلوگیری از تلفات وارده از بی‌مبالاتی رانندگان اتومبیل ارائه شده و در آن انواع تخلّف‌ها تعیین گردیده و مجازات‌هایی برای تنبیه رانندگان متخلّف در نظر گرفته شده است. این ماده در 11 دی 1306 از سوی مجلس شورای ملّی به تصویب رسید. بد نیست این را هم بدانیم که در سال‌های دور در شهر تهران، درشکه، کالسکه، واگن اسبی، قاطر و الاغ، از جمله وسایل نقلیه‌ عمومی و خصوصی به شمار می‌رفتند. واگن‌های اسبی دارای اتاق‌های چرخدار بودند و توسط دو رأس اسب، روی ریل راه‌آهن حرکت می‌کردند. دست کم 50 نفر نشسته و ایستاده، می‌توانستند از این واگن‌ها استفاده کنند. همه‌ خطوط حمل و نقل عمومی هم، به محله‌ بازار ختم می‌شد.

 همزمان با فعالیت ماشین دودی، کالسکه‌ بخار یا اتومبیل نیز، در حدود سال 1279 به تهران آمد. گویا این نخستین اتومبیل تهران متعلق به مظفرالدین شاه قاجار بوده که توسط یک راننده‌ فرانسوی هدایت می‌شده است. شاه قاجار در سفر به فرانسه دو خودرو از شرکت رنو با خود به ایران آورد که یکی از آن‌ها سالم به تهران رسید. از این خودرو تنها عکسش باقی مانده است؛ چون چند سال بعد که به محمدعلی شاه رسید، در ترور نافرجام شاه قاجار در دوشان تپه در اسفند 1286، با نارنجک دستی منفجر شد. آن روز محمدعلی شاه هم با کالسکه به تهران برگشت. اما پس از محمدعلی شاه، فرزند جوان او آخرین‌ شاه قاجار احمد شاه، خودروهایی خرید که یکی از آن‌ها «رولزرویس سیلور گوست» بریتانیایی بود، با ۵۰ اسب بخار قدرت و حدود ۸۰ کیلومتر در ساعت سرعت. خودرویی که اکنون آن را در موزه خودرو گذاشته‌اند، کنار مرسدس بنز کا ۵۰۰ که هیتلر به رضاشاه هدیه داده بوده و با سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت، از نایاب‌ترین خودروهای جهان در نوع خود است.

محقق، نویسنده و گوینده: آرش امجدی

تهیه‎‌کننده: آرش امجدی

انتهای پیام/