آیا خـنده‌ی الکی می تواند ما را شــاد کند؟
علی ممیزان
به گزارش اخبارساخته ها؛ ما معمولاً به این خاطر می‌خـندیم که خوشـحالیم و اخم می‌کنیم چون ناراحـت یا عصــبانی هستیم. اما آیا وضعیت می‌تواند برعکس هم باشد؟ به عبارتی آیا ما می‌توانیم شاد شویم چون می‌خندیم؟ پژوهش‌های جدید پیشنهاد می‌دهند که بسیاری هیجانات و احساسات ما به وسیله‌ی حالت‌های چهره‌ی خودمان تقویت و یا حتی ایجاد می‌شوند.
روان‌شناس مشهور قرن نوزدهم «ویلـیام جیــمز» که پدر علم روانشناسی نامیده می‌شود این نظر افراطی را مطرح کرد که: «اگر یک نفر هیجانی را با صورتش بروز ندهد، اصلاً آن راحس نخواهد کرد»
بیش از یک قرن است که ایده ویلـیام جیــمز از طرف روانشناسان نادیده گرفته می شد، اما شواهد چشم‌گیر جدیدی وجود دارد که بخشی از نظرات وی را تائید می کند. این روزها می گویند احساسات تنها به مغز مربوط نیستند و مثلا حالت‌های چهره، نقش قابل‌توجهی در شکل‌گیری و تقویت احساسات، ایفا می‌کنند.
روانشناسان دانشگاه کاردیف در کشور ولز متوجه شدند افرادی که توانایی اخم کردنشان به‌وسیله‌ی تزریق «بـوتـاکس» تحلیل رفته بود به‌صورت میانگین «شادتر» از افرادی هستند که قدرت اخم کردن شان مختل نشده است.
اما شاید جالب ترین پژوهش در این رابطه مربوط به محققین دانشگاه مانهیم آلمان باشد که حتی شرکت‌کنندگان در آن انگیزه‌ی اصلی پژوهش‌گران را نمی‌دانستند. به سه گروه شرکت کننده‌ها گفته‌شده بود شما در پژوهشی شرکت می‌کنید که قرار است میزانِ دشواریِ انجام کارها بدون استفاده از «دســت» را بسنجد. افراد سه گروه شرکت‌کننده می بایست هر کدام یک مــداد را به یکی از دو حالت زیر در طول آزمایش با دهان شان نگه می‌داشتند.
به گروه اول گفته شد مدادها را با لـب خود نگه دارند که ناخواسته موجب می‌شد چـهـره‌شـان حالت اخــم و نـاراحتـی به خود بگیرد. گروه دوم باید مداد را با دنــدان نـگه می‌داشت (برای این عمل یا عضـله‌ی خنــده به گوشه‌ها جمع می‌شود) که ناخواسته حالت چـهره‌ی خـنـدان را ایجاد می‌کند و گروه سوم که گروه کنترل بود باید مداد را با دستش نگه می‌داشت. البته با دستی که از آن کار کمتری می کشید.
هر سه گروه می‌بایستی سؤالات پرسش‌نامه و همین‌طور میزان دشواری این عمل را نمره می‌دادند. آخرین تکلیف برای این شرکت‌کننده‌ها (که درواقع هدف اصلی پژوهش بود) نمره دادن به «میزانِ خنده‌دار بودنِ» یک کارتون کوتاه بود آن هم وقتی که که مداد را با دهان یا دندان نگه داشته بودند و طبیعتاْ چهره‌شان ناخواسته حالت غم یا شادی به خود گرفته بود.
همان‌طور که انتظار می‌رفت گروهی که مداد را با دندان نگه‌داشته بود (گروه خندان) کارتون را بسیار خنده‌دارتر ارزیابی کرده بود، بدون آن‌که شرکت‌کننده‌ها کوچک‌ترین سرنخی از واقعیت ماجرا داشته باشند.
همان‌طور که انتظار می‌رفت گروهی که مداد را با دندان نگه‌داشته بود (گروه خندان) کارتون را بسیار خنده‌دارتر ارزیابی کرده بود، بدون آن‌که شرکت‌کننده‌ها کوچک‌ترین سرنخی از واقعیت ماجرا داشته باشند.
اما بد نیست بدانید اخم و حالت چهره‌ی عبوس نیز فواید خاص خودش را دارد. دنیل کانمان روان‌شناس معروف توصیه‌ها جالبی برای نوشتن دارد: اگر قصد دارید مطلب تحلیلی و دقیقی بنویسید حالت اخم به چهره‌تان بگیرید، این باعث می‌شود دید موشکافانه و منطقی‌تان تقویت شود. اگر تمایل دارید نوشته‌ای خلاقانه، آزاد و شهودی بنویسید با چهره‌ای خندان شروع به نوشتن کنید.
انتهای پیام/
