فرسودگی تصمیم گیری: دشمن خاموش بهره وری در ایام پرمشغله

به گزارش اخبارساخته ها؛ تصور کنید ساعت ۳ بعدازظهر است؛ خسته‌اید، چند جلسه پیش رو دارید و حتی یک تصمیم ساده مثل خوردن خوراکی هم دشوار به‌نظر می‌رسد. در جلسه بعد، گزینه‌های پیشنهادی تمرکزتان را به‌هم می‌ریزد. نظر دارید، اما دیگر نیرویی برای تحلیل و انتخاب ندارید. این همان حالتی است که دکتر «روی باومیستر»، روان‌شناس اجتماعی، آن را «خستگی تصمیم‌گیری» نامیده است؛ پدیده‌ای که در آن با افزایش تعداد انتخاب‌ها، توان اراده تحلیل می‌رود.

مطالعات باومیستر نشان می‌دهد تصمیم‌گیری از همان منبع اراده‌ای استفاده می‌کند که برای مقابله با وسوسه‌ها نیاز داریم. مثلاً وقتی پس از روزی پرمشغله، در پاسخ به پرسش همسرتان درباره شام می‌گویید «هیچی»، این پاسخی ناخودآگاه به خستگی ذهنی است. در چنین شرایطی، ممکن است انتخاب را به همسرتان بسپارید یا به‌طور تصادفی از منوی یک رستوران سفارش دهید، چون ساده‌تر از تصمیم‌گیری است.

در دنیای امروز، پرش‌های مداوم از ابزارها و وظایف مختلف – ایمیل، پیام‌رسان، شبکه‌های اجتماعی – تمرکز را مختل و اراده را تحلیل می‌برد. حتی تصمیم‌های ریز صبحگاهی مانند انتخاب لباس یا صبحانه، پیش از شروع روز کاری، بخشی از انرژی ذهنی را مصرف می‌کند. در مجموع، صدها تصمیم در طول روز گرفته می‌شود که اثر تجمعی آن، فرسودگی شناختی است.

مطالعه‌ای روی ۱۱۰۰ پرونده آزادی مشروط در آمریکا نشان داد که زمان بررسی بیش از جرم یا سابقه زندانی در تصمیم قاضی مؤثر بود. ۷۰٪ افرادی که صبح زود بررسی شده بودند، آزادی گرفتند؛ این رقم برای بعدازظهر به ۱۰٪ کاهش یافت.

مسئله این است که برخلاف خستگی جسمی، اغلب متوجه خستگی ذهنی نمی‌شویم. در این شرایط، کیفیت تصمیم‌گیری افت می‌کند و گزینه‌های ساده یا تصادفی انتخاب می‌شود.

کارول دوِک، روان‌شناس دانشگاه استنفورد، در پژوهشی نشان داد که حتی «باور» به داشتن اراده قوی‌تر، می‌تواند توان تصمیم‌گیری را حفظ کند. البته او تأکید می‌کند که این به معنای بی‌نیازی از بازیابی انرژی نیست، بلکه یادآوری وجود منابع درونی کمتر شناخته‌شده در انسان است.

تحقیقی در Current Biology نشان داد که افرادی که کار ذهنی پیچیده انجام داده بودند، در پایان روز بیشتر تصمیم‌های فوری و با پاداش سریع گرفتند. این یافته با مطالعات دیگر نیز هم‌راستا است: صبح‌ها افراد تصمیم‌های منطقی‌تری می‌گیرند و شب‌ها تمایل به تصمیم‌های احساسی و خریدهای ناگهانی افزایش می‌یابد. طبق پژوهشی از NBER، حتی یک استراحت کوتاه می‌تواند توان ناحیه تصمیم‌گیری مغز را بازیابی کند.

انتهای پیام/

منبع خبر: انجمن مدیران