آشنایی با گچ ساختمانی

به گزارش اخبار ساخته ها؛ گچ یکی از انواع سنگ های کربناته رسوبی و کلسیم سولفات آبدار طبیعی یا غیرطبیعی با فرمول شیمیایی ۲CaSO4.4H2O است. این ماده یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی می باشد که از اشکال بلوری مختلف برخوردار بوده و به رنگ سفید و احتمالا حاوی ناخالصی های خاک رس و اکسید آهن است. این ماده از آن دسته مصالحی است که در صنعت ساختمان سازی بسیار حائز اهمیت می باشد و به علت ویژگی های خاصی که دارد از گذشته تا به حال مورد مصرف قرار می گیرد. اکثر خانه هایی که در ایام قدیم ساخته می شد از لحاظ گچ بری های خاص و متنوع با طرح و معماری های گوناگون زبان زد بوده و هست. در شهرهایی مانند اصفهان، کاشان و دیگر مناطق کشورمان ایران شاهد ساختمان هایی بی نظیر و هنرمندانه هستیم‌. این ماده با خواص زیاد خود از اولین قدم برای شروع ساختمان سازی کاربرد دارد؛ بدین صورت که حتی در مرحله پیاده سازی حدود و مساحت زمین از آن برای ریختن رنگ روی حد مشخص شده روی زمین استفاده می شود.

منابع و تولید سنگ گچ

این ماده در اصل از پختن و سپس آسیاب شدن سنگ گچ تهیه می شود و همین دلیل به آن گچ کلسینه می گویند. سنگ گچ از مصالح ساختمانی دارای کلسیم است که در طبیعت به میزان بسیار زیادی یافت می شود و به طور تقریبی در تمام نقاط دنیا وجود دارد. همچنین از نظر میزان فراوانی در گروه مصالح موجود در طبیعت ، رده پنجم را به خود اختصاص داده است. در شهرهای اطراف تهران ، جاجرود ، مناطق کویر مرکزی و آذربایجان این نوع سنگ کربنات کلسیم به وفور وجود دارد.

سنگ‌گچ دارای بافت بلوری بوده و از لایه‌های ضخیم تشکیل شده که پس از استخراج و فرآوری به پودر‌گچ ساختمانی تبدیل می‌شود.این سنگ بعد از آنکه توسط دستگاه‌ها و ماشین‌آلات سنگ‌شکن از زمین استخراج شد به کوره منتقل می‌گردد و در درجه حرارت ۱۸۰ سانتی‌گراد، حرارت داده می‌شود.سنگ گچ به طور کلی یا با کربن و یا با اکسید آهن و خاک رس ترکیب می شود. فرمول شیمیایی آن به صورت سولفات کلسیم آبدار است.

این حرارت تبلور سنگ گچ را از بین می‌برد و آب آن را تبخیر می‌کند، در نتیجه پودرگچ مورد نیاز امور ساختمانی از این طریق فراهم می‌گردد.گچ‌‌ساختمانی از سنگ‌گچ خالص بدست می‌آید و در پروسه تولید، هیچ مواد افزودنی به آن اضافه نمی‌شود.

برای ساخت ملات گچ و خاک ابتدا پودر آن را داخل میزان تعیین شده ای از آب میریزیم تا جایی که تمامی دانه های گچ به طور کامل در مجاورت آب قرار گیرد. از لحاظ تئوری هر یک کیلوگرم از آن باید با حدود دو لیتر آب مخلوط شود تا ملات یکدست و بدون نقصی حاصل گردد.

مزایای استفاده از گچ

1. نسبت به دیگر مصالح ساختمانی بسیار زودگیر است.
2. هنگام مخلوط شدن با آب ، حجم آن به طور چشمگیری زیاد می شود.
3. در زمان حوادثی همچون آتش سوزی مقاومت بالایی دارد.
4. از لحاظ قیمت جزو ارزان ترین مصالح ساختمان سازی محسوب می شود.
5. در صنعت پزشکی برای شکسته بندی استخوان ها استفاده می گردد.

مدت زمان مصرف گچ ساختمانی

گچ ساختمانی نباید به صورت فله ای انبار شوند و در صورت انبار کردن باید سریعا مورد مصرف قرار بگیرد؛ به دلیل این که با داشتن میل شدید ترکیبی خود حتی رطوبت هوا را نیز جذب کرده و بعد از مدتی فاسد خواهد شد. در صورت تغییر شیمیایی یا به اصطلاح فاسد شدن هنگام درست کردن ملات با آب به صورت درست مخلوط نمی شوند در نتیجه حجم آن افزایش نیافته و سختی لازم را نخواهد داشت. اما اگر گچ های ساختمانی را در پاکت های مخصوص و سر بسته بریزند و انبار کنند؛ در صورتی که از رطوبت دور باشد و خیس نشوند تا مدت زمان یک سال هم می توان از آنها نگهداری و استفاده کرد. در انبار های بزرگ پاکت ها را روی پالت هایی با حداقل فاصله ۱۰ سانتی متر از کف زمین و نیز ۲۰ سانتی متر از دیواره های ساختمان انبار قرار می دهند. همچنین تعداد پاکت هایی که بر روی هم قرار می گیرند نباید به بیشتر از ده عدد برسد.

قدمت استفاده از گچ ساختمانی

معماران مصری از ده ها قرن پیش هم برای پوشاندن دیواره های اهرام ثلاثه مصر از گچ استفاده می کردند. در داخل اهرام نیز نقاشان بزرگ با استفاده از آن ، طرح هایی با شکوه و هنرمندانه از ارابه های جنگی ، خدایان مصری ، پرندگان و حیوانات گوناگون می کشیدند. در سال های دور از نوعی گچ که امروزه به آن آلاباستر می گوییم استفاده می شد.

طرح های زیبای گچی بر روی سقف خانه ها خيلي قديمي نيستند. گرچه در بعضی از خانه هاي با معماری قديمي نوارهاي گچی به صورت برجسته دور تا دور سقف و یا به دور چراغ های مركز سقف ديده مي شوند ولي اين آثار هنرمندانه عمر طولانی ندارند. البته امروزه برخی شرکت های ساختمانی در خصوص ایجاد طرح هاي سبك سنتي و قديمي بر سطوح گچی فعالیت دارند. اين فعاليت ها نیز توسط استادان و معماران بسیار ماهر بر روي سقف خانه های افراد معروف و مهم و يا مکان های مذهبی و كليساها انجام مي گردد‌.

 شرایط جوی مناسب برای گچ کاری

از اجرای عملیات گچ‌کاری در دماهای زیر صفر باید اجتناب کرد زیرا موجب یخ‌زدن و در نتیجه فاسدشدن آن می‌شود.

البته در صورت لزوم می‌توان با در نظر گرفتن تمهیداتی نظیر:

• پوشاندن درب‌ها و پنجره‌های ساختمان با کاور (در صورتی که درب و پنجره نصب شده‌باشد)
• استفاده از وسایل گرمایی نظیر انواع بخاری در فضاهای داخلی
• استفاده از آب گرم جهت ساخت ملات، عملیات گچ‌کاری را انجام داد.

انتهای پیام/