آشنایی با تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در ساختمان سازی
سامان فخارزاده
به گزارش اخبار ساخته ها؛ برای ساخت یک ساختمان و سازه های عمرانی مختلف، عملیات خاکبرداری و گودبرداری جزء اولین کارهای اجرایی می باشد که بیشتر مردم، تفاوت خاکبرداری و گودبرداری را نمی دانند. یک تفاوت اساسی میان این دو عملیات می باشد و هدف از اجرای هر کدام از آنها با هم فرق می کند.
عملیات خاکبرداری ساختمان چیست و چگونه اجرا می شود؟
یکی از اولین مراحل احداث یک سازه، خاکبرداری آن می باشد که برای مسطح کردن قسمت هایی از زمین که شیب دارد و هموار کردن آن و همچنین پر کردن و هم تراز کردن فرو رفتگی های بخش هایی از زمین کاربرد فراوانی دارد که از آن بهره می‌گیرند.
اجرای عملیات خاکبرداری و تفاوت آن با گودبرداری
بنابراین جهت اصلاح تمامی پستی و بلندی های زمین، از خاکبرداری استفاده می شود و معمولاً تا عمق ۶۰ سانتی متری زمین، حفاری انجام می شود. مرحله خاکبرداری بر اساس نوع زمین، به دو روش دستی و ماشینی انجام می شود.
عملیات گودبرداری ساختمان چیست و چگونه اجرا می شود؟
گودبرداری نیز مانند خاکبرداری، جزو اولین مرحله های اجرای ساختمان می باشد که جهت هموار کردن و هم تراز کردن قسمت های مختلف زمین انجام می شود و تا عمق بیش از ۶۰ سانتی متری از زمین، حفاری صورت می گیرد. گودبرداری هم به روش دستی و هم با استفاده از ماشین آلات ساختمانی، اجرا می شود.
تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در اجرای ساختمان
در خاکبرداری، پستی ها و بلندی ها، هم سطح می شوند و عمق حفاری در آن، کمتر از ۶۰ سانتی متر است. ولی در گودبرداری، علاوه بر اینکه برآمدگی ها و فرورفتگی ها، هموار می شوند و سطح زمین هم تراز می گردد، عمق کنده کاری یا حفاری، به بیشتر از ۶۰ سانتی متر می رسد. مثلاً در بسیاری از پروژه های بزرگ، عمق گودبرداری چند متر می باشد. پس تفاوت خاکبرداری و گودبرداری، در میزان عمق حفاری آنها می باشد.
چرا باید گودبرداری انجام شود؟
در انواع مختلف سازه های عمرانی، قبل از شروع ساخت پروژه، برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله، باید گودبرداری حتما انجام شود تا از بروز خسارت های احتمالی در آینده جلوگیری به عمل آید. باید بدانید که در ساختمان های کوچک که شامل چند طبقه می باشد، جهت مقاومت بیشتر و به وجود آوردن فضای مورد نیاز برای پارکینگ و انباری، انجام عملیات گودبرداری لازم می باشد. در پروژه های عمرانی بزرگ از قبیل برج ها نیز اجرای گودبرداری بسیار مهم می باشد. همچنین مقاوم سازی بیشتر سازه در برابر زلزله از اهمیت زیادی برخوردار است و بعد از آن، ساخت پارکینگ و انباری مدنظر می باشد.
حداکثر عمق گودبرداری باید چقدر باشد؟
در گودبرداری که یک فرایند مهم در ساخت انواع سازه ها می باشد، نوع خاک و زمین بسیار مهم است. روش های انجام گودبرداری، به نوع خاک بستگی دارد. باید بدانید که خاک ها انواع مختلفی دارند که شامل خاک دستی، لجنی، سنگی و کلنگی می باشد. در زمین هایی که مقاوم و سخت هستند، عمق گودبرداری طبق درخواست کارفرما انجام می گیرد. ولی برای زمین های غیر مقاوم و نرم که مقاومت کمتری دارند، گودبرداری جهت رسیدن به خاک سفت و زمین مقاوم، برای سازه های خیلی بزرگ صورت می گیرد.
مراحل انجام خاکبرداری و گودبرداری در ساختمان سازی
طبق توضیحاتی که در بالا دادیم یکی از اولین مرحله های ساختمان سازی، خاکبرداری و گودبرداری می باشد که برای انجام آن، اخذ مجوز های لازم از سازمان های مربوطه لازم و ضروری است. همچنین نقشه تهیه شده، آزمایش مکانیک خاک، سطح آب های زیرزمینی و وضعیت ساختمان های اطراف را باید مد نظر قرار داد. مسیر لوله های به کار رفته در تاسیسات شهری نیز باید قبل از گودبرداری مشخص شوند.
بعد از انجام این مراحل، عملیات گودبرداری شروع می شود و حفاری طبق آنچه در نقشه تعیین شده است، انجام می پذیرد. باید تا زمانی که به خاک سفت و مقاوم برسید، عملیات گودبرداری را ادامه دهید. اگر عمق مشخص شده در نقشه برای رسیدن به خاک مقاوم، حدود ۱۵ سانتی متر باشد، لازم است خاک بریزید و آن را فشرده نمایید. ولی اگر بیشتر از ۷۰ سانتی متر باشد، جهت مقاوم سازی، آن را با سنگ و سیمان پر می کنند تا به ارتفاع مورد نظر در نقشه برسند.
به بیانی ساده تر می توان گفت که اگر مجبور باشیم که گودبرداری را برای اینکه به خاک سفت و مقاوم برسیم، تا عمق های بیشتر از آنچه که در نقشه مشخص شده است، ادامه دهیم، باید آن قسمت اضافی از گودبرداری را با استفاده از مصالح مختلف، پر کنیم. بعد از اینکه گودبرداری تمام شد، بهتر است قسمت کنده شده را با بتن بپوشانیم تا از آن در برابر عوامل محیطی از جمله آفتاب، باران و برف محافظت نماییم. موردی که باید رعایت شود، این است که دیواره گودی که مقاومت خوبی ندارد را با استفاده از مهاربندها مقاوم نمایید.
تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در زمین های کوچک و بزرگ
خاکبرداری و گودبرداری در زمین های کوچک، با بیل مکانیکی و یا اینکه به صورت دستی انجام می گیرد. از آنجایی که زمین های کوچک، داخل شهرها هستند و همسایه دارند، لذا محافظت از سازه همسایه و آسیب نرسیدن به آن، بسیار مهم است که باید از روش های مهاربندی برای حفاظت از سازه همجوار استفاده کنند و این وظیفه بر عهده آنهایی می باشد که عملیات گودبرداری را انجام می دهند.
انواع مختلف مهاربندها
- اجرا نمودن فونداسیون در کف
- اجرای سازه نگهبان
- اجرای خرپا و نیلینگ
- سپر کوبی و اجرای پلکانی
- اجرای دیوارهای دیافراگمی
- ترانشه محیطی
عملیات خاکبرداری و گودبرداری در زمین های بزرگ که اکثراً همسایه هم ندارند، با ماشین آلات سنگین ساختمانی انجام می شود. به این صورت که در ابتدا با لودر اقدام به حفاری سطح شیب دار می کنند که محل ورود لودر و کامیون های حمل خاک می باشد. در زمین های بزرگ که خاکبرداری و گودبرداری انجام می شود، اگر مقاومت زمین کم باشد، از مهاربند در آن استفاده می شود. ولی اگر زمین، سفت باشد، نیازی به مهاربند نیست.
عملیات خاکبرداری و اهمیت آن در اجرای ساختمان
جمع بندی در رابطه با تفاوت خاکبرداری و گودبرداری:
خاکبرداری و گودبرداری، از مراحل اولیه احداث ساختمان می باشند. این دو عملیات کاملاً مشابه هم هستند و تفاوتی که دارند، میزان عمق حفاری می باشد. قبل از انجام خاکبرداری و گودبرداری، مجوز های لازم باید اخذ شود و از زیر سازی شهری نیز باید آگاهی داشت تا اقدامات مورد نیاز صورت پذیرد. باید دقت شود که در زمین هایی که سست هستند و مقاومت کمی دارند و همچنین دارای همسایه می باشند، بعد از گودبرداری، از مهاربند استفاده شود. محل گود نیز بلافاصله بعد از خاکبرداری باید پوشیده شود تا در برابر تغییرات آب و هوایی مانند برف و باران و آفتاب در امان باشد.
انتهای پیام/
