چگونه تمرکز ذهنی خود را افزایش دهیم

 به گزارش اخبار ساخته ها ، روان‌شناسان و متخصصان بهره‌وری و کوچینگ، عصر امروز را عصر حواس‌پرتی می‌نامند و بر این باور هستند که در چنین روزگاری، چاره‌ای جز رسیدن به یک سیستم درست و حرفه‌ای برای تمرکز وجود ندارد. خیلی از اوقات، نداشتن یک ذهن متمرکز هم کیفیت کارمان را پایین می‌آورد و هم ساعات کاری‌مان را بالا می‌برد. کاهش بهره‌وری در بلندمدت، سرانجامی جز فرسودگی و کاهش بازدهی ذهنی‌مان ندارد.

 درس اول: تمرکز بر همه چیز یعنی تمرکز بر هیچ چیز!

یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که از کتاب ذهن متمرکز می‌آموزیم این است که تمرکز بر همه چیز، در واقع تمرکز بر هیچ چیز است. مهم‌ترین گام برای تمرکز کردن، این است که یک موضوع خاص را انتخاب کنیم و تمام توان ذهنی خود را در یک بازه زمانی خاص روی آن صرف کنیم. در این بازه زمانی، نباید اجازه دهیم که هیچ موضوع یا مسئله‌ای حواسمان را پرت کند.

از طرفی لازم است ساعات کاری روزانه خود را به صورت منطقی و درست تقسیم کنیم. نوشتن یک لیست کاری بلندبالا در ابتدای روز و عمل کردن به تمام موارد تا آخر شب، هم ذهن را خسته و فرسوده می‌کند و هم سایر ابعاد مهم زندگی مثل بودن در کنار خانواده، تفریح کردن با آن‌ها، مطالعه رمان، گوش دادن موسیقی و غیره را با اختلال روبرو می‌کند. در کتاب ذهن متمرکز می‌خوانیم:

▪︎تمرکز بر همه چیز، تمرکز بر هیچ چیز است. وقتی خیلی شتاب‌زده، فهرست بلندبالا و بی‌شماری از وظایف و امور ضروری را انجام می‌دهید، تقریباً غیرممکن است که به چیز شایان توجهی دست پیدا کنید. با این حال خیلی از ما روزها، هفته‌ها، ماه‌ها، سال‌ها و گاهی همه عمرمان را این‌طور می‌گذرانیم.

 ○درس دوم: وفور اطلاعات، عاملی اصلی فقر توجه! 

یکی از اصلی‌ترین عواملی که باعث از بین رفتن توجه و تمرکز انسان‌ها شده، وفور اطلاعات است. وجود رسانه‌های اجتماعی و سایر ابزارها و رسانه‌های اطلاعاتی و خبری باعث می‌شود که ما هر روز با سیلی از اطلاعات متنوع بمباران شویم و حساسیت خود را نسبت به خیلی از مسائل مهم و بنیادین از دست بدهیم. زمانی اطلاعات واقع کمیاب بود و برخی انسان‌ها در تمام عمر با یک مشت اطلاعات تکراری و یکسان روبرو بودند.

این در حالی است که امروزه تکنولوژی، دسترسی ما به اطلاعات را خیلی راحت کرده و همین مسئله، ما را به سمت عدم توجه و آگاهی برده است. در ادامه بخشی از کتاب ذهن متمرکز در زمینه فقر توجه را می‌خوانیم:

▪︎تحقیقات نشان می‌دهد که به طور متوسط هر سه دقیقه یکبار مزاحمتی ایجاد می‌شود یا حواسمان به شکلی پرت می‌شود. وفور اطلاعات، فقر توجه می‌آورد. امروز دیگر اطلاعات نایاب نیست ولی توجه واقعاً نایاب است. در واقع در جهانی که اطلاعات به رایگان موجود است، توجه در محل کار یکی از ارزشمندترین چیزهاست.

 ■درس سوم: تعریف درست بهره‌وری: انجام کارهای درست!

یکی از مشکلاتی که باعث می‌شود افراد لیست بلندبالایی از کارها و وظایف را برای خودشان طراحی کنند و پس از مدتی به فرسودگی برسند این است که تعریف درستی از بهره‌وری ندارند. آن‌ها فکر می‎کنند که بهره‌وری، «کارهای بیشتری را سریع‌تر انجام دادن» است.

مطالعات علمی و روان‌شناختی به خوبی نشان می‌دهد که این تعریف به هیچ عنوان درست نیست. از نظر مایکل هایت، بهره‌وری یعنی انجام کارهای درست! کسی بهره‌ور شناخته می‌شود که روز خودش را با شفافیت آغاز می‌کند و با احساس رضایت‌مندی، موفقیت و انرژی زیاد به پایان می‌رساند. چنین کسی، کمتر کار می‌کند ولی دستاورد بیشتری را برای خودش رقم می‎زند.

عوامل حواس‌پرتی به قدری در وجود انسان‌ها ریشه دوانده‌اند که متخصصان کسب و کار اعلام کردند نیمی از کارهای کارمندان در سازمان‌ها، هیچ نتیجه مثبت و اثربخشی برای کسب و کار ندارد و حتی گاهی بر خلاف ارزش‌ها و اهداف سازمان است. در واقع افراد تنها فکر می‌کنند که دارند کار می‌کنند؛ در حالی که اگر خوب به کارها و اقداماتشان دقت کنیم، می‌فهمیم که کار آن‌ها، «کار جعلی» است.

 □درس چهارم: آشنایی با سیستم بهره‌وری موجود درکتاب ذهن متمرکز

سیستم بهره‌وری موجود در کتاب ذهن متمرکز ، سه گام اصلی دارد. هر کدام از این سه گام، جزئیات خاص خودش را دارد. در ادامه به صورت مختصر و مفید با هر کدام از این گام‌ها آشنا خواهیم شد:

*گام اول: دست نگه دارید.*

از نگاه مایکل هایت، نویسنده کتاب ذهن متمرکز، مشکل اکثر سیستم‌های بهره‌وری این است که از ما می‌خواهند که از همان ابتدا دست به کار شویم و سعی می‌کنند نحوه سریع‌تر و بهتر کار کردن را به ما نشان دهند. این در حالی است که سیستم بهره‌وری موجود در کتاب ذهن متمرکز از ما می‌خواهد که ابتدا دست نگه داریم و هدف خود را از بهره‌وری تعیین کنیم. مایکل هایت، نام مرحله نخست را «تبیین» می‌گذارد.

اکنون که هدف از بهره‌وری را مشخص کردیم، باید سراغ «ارزیابی» برویم. در این بخش باید کارهای مهم خود را از کارهای کم‌اهمیتی که وقت زیادی از شما می‌گیرد، تشخیص دهید و این کارها را از هم جدا کنید. لازم است یاد بگیرید که انرژی خود را چگونه، در چه زمانی و در چه نقاطی صرف کنید که بهترین نتایج را برای خودتان رقم بزنید.

سومین بخش از گام اول، احیاسازی است. در این بخش باید استراحت را به اهرمی برای رسیدن به موفقیت و بهره‌وری بیشتر تبدیل کنید و یاد بگیرید که چگونه می‌توانید با یک استراحت خوب، بهره‌وری خود را تا حد زیادی افزایش دهید. در ادامه هفت تمرین را بررسی می‌کنیم که می‌تواند به روند احیاسازی شما کمک کند:

▪︎خواب: هر شب ۷ تا ۱۰ ساعت بخوابید. در صورت نیاز یک چرت نیم ساعتی را هم به برنامه اضافه کنید. یک ساعت قبل از خواب، به هیچ صفحه نمایشی نگاه نکنید.

▪︎خوراک: خوارکی‌های طبیعی مثل سبزیجات، میوه، آجیل و گوشت میل کنید. نوشیدن آب را به هیچ عنوان فراموش نکنید.

▪︎تحرک: ورزش کردن، خود به خود انرژی شما را بالا می‌برد و باعث می‌شود ذهن‌تان خیلی بهتر کار کند.

▪︎روابط: ارتباط با بعضی افراد به شما انرژی می‌دهد و ارتباط با برخی دیگر، انرژی شما را تحلیل می‌برد. با افرادی که برایتان انرژی‌بخش هستند، بیشتر ارتباط بگیرید.

▪︎بازی کردن: اگر می‌خواهید بهره‌وری خود را بالا ببرید، همیشه به تفریح، بازی و سرگرمی اهمیت بدهید و بخشی از وقت خود را به آن اختصاص دهید.

▪︎فکر و تأمل: بخشی از زمان روزانه خود را با مطالعه، یادداشت، مدیتیشن یا مراقبه وعبادت، به فکر و تأمل اختصاص دهید.

▪︎عدم استفاده از وسایل ارتباطی: برنامه‌ریزی کنید که در شب‌ها، آخر هفته‌ها و تعطیلات، از وسایل ارتباطی خصوصاً گوشی هوشمند و لپ تاپ استفاده نکنید.

 *گام دوم: بِبُرید.*

در گام نخست «دست نگه می‌دارید» تا تکلیفتان را روشن کنید و بدانید که در کدام نقطه ایستاده‌اید. وقتی تکلیفتان روشن شد، باید وارد مرحله «بریدن» شوید. در این گام متوجه می‌شوید کارهایی که انجام نمی‌دهید، دقیقاً به اندازه کارهایی که برای افزایش بهره‌وری‌تان انجام می‌دهید، اهمیت دارد.

شاید برایتان جالب باشد که میکل آنژ مجسمه بی‌نظیر و حیرت‌انگیز داوود را با تراشیدن سنگ مرمر و حذف اضافات، ساخت کرد. در بخش نخست گام بریدن، باید عواملی که زمان شما را تلف می‌کنند، از زندگی خود حذف کنید. در بخش دوم این گام، باید خودکارسازی انجام دهید؛ یعنی کارهای کم‌اهمیت را به پس‌زمینه زندگی برانید و زمان و تمرکز زیادی را به این دسته از کارها اختصاص ندهید.

در آخرین بخش از این گام، باید وارد فاز واگذاری شوید. در این بخش، کارهایی که امکان واگذاری یا برون‌سپاری آن‌ها وجود دارد را واگذار می‌کنید تا بتوانید تمرکز خود را روی کارهای اصلی و مهم نگه دارید. شاید واگذاری در نگاه اول، خیلی سخت و خطرناک باشد ولی مطمئن باشید که پس از مدتی، بهره‌وری‌تان به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد. برای واگذاری، رعایت هفت نکته زیر خیلی اهمیت دارد:

▪︎تصمیم بگیرید که می‌خواهید کدام دسته از کارها و اقدامات خود را واگذار کنید.

▪︎وقتی کار مناسب برای واگذاری را انتخاب کردید، نوبت به انتخاب شخص مناسب می‌رسد. باید کار خود را به کسی واگذار کنید که بتواند آن کار را به بهترین شکل ممکن به سرانجام برساند.

▪︎با گردش کار ارتباط خوبی برقرار کنید تا بفهمید کارها باید چگونه پیش برود.

▪︎منابع لازم و ضروری را فراهم کنید.

▪︎سطح واگذاری را مشخص کنید.

▪︎برای کسانی که کار خود را به آن‌ها واگذار کرده‌اید، امکانات کافی بدهید تا بتوانند به بهترین شکل عمل کنند.

▪︎بررسی‌های لازم را انجام و در صورت نیاز، بازخوردهای خود را ارائه دهید.

 *گام سوم: اقدام کنید.*

سومین گام برای پیاده‌سازی طرح موجود در کتاب ذهن متمرکز این است که دست به اقدام بزنیم. باید یاد بگیریم که کارهای مهم خودمان را در زمان کمتر و با استرس کمتر انجام دهیم. اولین بخش برای اقدام کردن، تثبیت کردن است که به ما کمک می‌کند تمرکز خود را به بیشترین میزان ممکن برسانیم.

در بخش دوم، باید کارهایی که می‌خواهیم روی آن‌ها تمرکز کنیم و انجام‌شان دهیم را تعیین کنیم. منظور از تعیین، این است که کارهایتان را به نحوی مرتب کنید که در برنامه‌تان بگنجند و جلوی وقوع هجمه کارهای اضطراری را بگیرید. در مرحله تعیین، ماتریس آیزنهاور می‌تواند نقش بسیار مهم و موثری را ایفا کند. با کمک این ماتریس می‌توانید کارهای مهم و فوری را از سایر کارها تشخیص دهید و خیلی سریع انجام‌شان دهید. اکنون سراغ کارهای مهم و غیرفوری می‌آیید. باید برای انجام این کارها، برنامه‌ریزی کنید.

کارهایی که فوری هستند ولی اهمیت زیادی ندارند، باید برون‌سپاری یا واگذاری شوند. کارهای غیرمهم و غیرفوری هم که تکلیف‌شان روشن است: باید حذف شوند.‌ ۹۵ درصد از زمان خود را روی کارهای مهم و فوری و کارهای مهم و غیرفوری بگذارید و ۵ درصد باقی‌مانده را هم به واگذاری کارهای فوری و غیرمهم اختصاص دهید.

در آخرین بخش از گام اقدام کردن، مزاحمت‌ها و حواس‌پرتی‌ها را حذف می‌کنید تا مرحله فعال‌سازی آغاز شود. این بخش به شما کمک می‌کند که بیشترین استفاده را از مهارت‌ها و توانمندی‌های منحصر به فردتان ببرید.

 منبع:خلاصه ای از کتاب ذهن متمرکز نوشته مایکل هایت

انتهای پیام/