صنعتی‌سازی مسکن ضرورت‌ها، مفاهیم و آثار

برگزیده دیدگاه مدیران صنعت؛سید محسن علویی: ضرورت صنعتی‌سازی ساختمان: جمعیت کشور ما در دهه ۶۰ رشد چشمگیری داشته و این رشد بی‌سابقه موجی از تقاضا را در طول این مدت در سنین مختلف ایجاد کرده است که همزمان با رشد سنی جمعیت آن دوره این موج نیاز نیز حرکت کرده است و اکنون نیز موجی از تقاضای ازدواج، اشتغال و مسکن را به دنبال دارد. همان طور که می‌دانیم وقتی مقیاس نیاز و میزان تقاضا افزایش می‌یابد، دیگر روش‌ها و شیوه‌های دستی و سنتی پاسخگوی آن نخواهد بود و ضرورت ایجاب می‌کند که ساز و کارهای موجود، متناسب با تقاضا تغییر نماید و امروزه این ضرورت در بخش اشتغال و مسکن به نهایت خود رسیده است. همچنین در کنار افزایش تقاضا، نیاز به ارتقای کیفیت در مصالح و روش‌های ساخت و ساز، وجود بی‌نظمی و عدم توان تولید محصولات مدولار و استاندارد در روش‌های سنتی و در نهایت نیاز به کاهش قیمت تمام‌شده با تغییر در تیراژ تولید، از جمله مواردی هستند که ضرورت صنعتی‌سازی ساختمان را پررنگ‌تر می‌نمایند.

صنعتی‌سازی به دو بخش افراز می‌شود: بخش اول، به‌کارگیری مصالح نوین و صنعتی است و بخش دوم که بسیار مهم‌تر و قابل تامل‌تر است، شیوه و نحوه به‌کارگیری این مصالح است. این به معنای استفاده از سیستم‌های اتوماسیون و به حداقل رسانیدن کار توسط نیروی انسانی و به تبع آن بالا بردن دقت، به معنای دیگر پیش‌مهندسی کردن فرآیندها چه در مرحله تولید و چه در مرحله اجرا. اگر بخواهیم در یک جمله صنعتی‌سازی را به معنی عام کلمه تعریف نماییم باید بگوییم:

همان طور که از پیش نیز اشاره شد سهم‌ عمده در صنعتی‌سازی، تفکر مهندسی و پیش‌مهندسی کردن فعالیت‌ها و فرآیند‌ها است و این به معنی آن است که می‌توان حتی در استفاده از مصالح سنتی نیز روش‌های کهنه و پوسیده را که در مقیاس نیاز اندک گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت به روش‌های نوین و پیشرفته روز ارتقا داد و این معنی اصلی صنعتی‌سازی است که در تمامی زمینه‌ها باید اعمال گردد و به عنوان یک اصل دنبال شود.

سنتی‌سازی آن هم در تعاریف امروز دنیا استفاده از روش‌ها و توان محدود دیروز در مقابل نیاز به پاسخگویی تقاضای گسترده امروز است که قطعا به واسطه عدم تناسب نیازمند نگاه ویژه و تغییرات سریع است وگرنه محدودیت‌های بسیاری را در این زمینه دامن خواهد زد.

آثار صنعتی‌سازی ساختمان:

نگاه صنعتی و در کل صنعتی‌سازی از مزایای بسیاری برخوردار است و از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

۱ - افزایش سرعت احداث و ارتقای توان انبوه‌سازی

۲ - کاهش هدرروی منابع و مصالح که شامل موارد ذیل می‌باشد:

الف- کاهش در برداشت از منابع طبیعی: به طور مثال برای ساخت یک قالب آجر حدود ۹۵درصد ماده بسیار باارزش و کمیاب به نام خاک رس از طبیعت برداشت شده و عینا تبدیل به آجر می‌شود در صورتی که مصالح پرکننده‌ای به نام بلوک‌های AAC از طبیعت حدود ۳۰درصد ماده بسیار فراوانی به نام سیلیس (ماسه) برداشت شده که در ترکیب مواد شیمیایی دیگر و فرآیند خاصی تبدیل به بلوک AAC با آن خصیصه‌های مختص به خود می‌شود.

ب- کاهش پرت مصالح: که براساس برآوردها هزینه پرت هر قطعه ناقص بالغ بر ۱۵درصد بیشتر از هزینه تمام شده قطعه سالم است.

۳ - کاهش مصرف انرژی:

که چه در مرحله تولید، چه در مرحله اجرا و چه در مرحله بهره‌برداری قابل حصول می‌باشد. امروزه با توجه به محدودیت منابع انرژی فسیلی و بحران انرژی و ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی و مصرف ۳۰ تا ۳۵درصد انرژی توسط بخش ساختمان، توجه به روش‌های مختلف فعال و غیرفعال در جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش ساختمان از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد.

این در حالی است که بخش خانگی در کشورهای توسعه‌یافته ۱۵ تا ۲۰درصد از مصرف انرژی را به خود اختصاص می‌دهد.

۴ - ارتقای کیفیت:

تولید کارخانه‌ای که طی آن تضمین کیفیت محصولات در واحد کنترل کیفی کارخانه انجام می‌پذیرد.

جایگزین شدن نظارت فرآیندی در حین اجرا به جای نظارت موضعی و مقطعی: (اتصالات، وزن، نازک‌کاری)

۵ - طراحی و تولید مدولار اجزای ساختمانی و ابعاد فضاها متناسب با تناسبات انسانی:

که نتیجه آن ساده‌سازی و ایجاد نظم نوین و انتظام‌یافته در روند طراحی، تولید و اجرای ساختمان‌ها از طریق تعیین مدول پایه و ضمائم آن خواهد بود که به واسطه مدولارسازی هم می‌توان از فضاهای پرت و هم از پرت در مصالح جلوگیری نمود.

۶ - زمینه‌ساز ورود قشر تحصیل‌کرده و بانوان در امر ساخت‌وساز به دلایل تغییر ماهوی کار

۷ - تامین بهداشت و ایمنی در محیط‌ کارگاه:

مسلما انتظار می‌رود تا یک سیستم مدیریت جامع و یکپارچه موجب کاهش حوادث و به دنبال آن عدم اتلاف منابع انسانی و مالی گردد.در کنار تمامی مزایای انکارناپذیری که به کارگیری شیوه‌های صنعتی به ارمغان می‌آورد، باید به این مقوله اذعان داشت که عدم مدیریت صحیح و کارآمد که بتوان زنجیره تامین مناسب را جهت تحقق و راهبری این صنعت عظیم پیش‌بینی و فراهم آورد می‌تواند تمامی فرصت‌های معروض را به تهدید تبدیل نماید. 

 منبع خبر: دنیای اقتصاد

انتهای پیام/