گام ۱۲ در الفبای ساختمان: اجرای تأسیسات مکانیکی ساختمان

به گزارش اخبار ساخته ها؛ پس از پایان دیوارچینی، اندودهای زیرکار و عایق‌کاری رطوبتی، نوبت به یکی از حیاتی‌ترین مراحل فنی در پروژه می‌رسد: اجرای تأسیسات مکانیکی ساختمان. این مرحله شامل لوله‌کشی آب سرد و گرم، اجرای سیستم فاضلاب، لوله‌کشی گاز، مسیرهای گرمایش و تهویه مطبوع است و نقشی کلیدی در آسایش، ایمنی و بهره‌برداری صحیح از بنا دارد. رعایت اصول مهندسی، استفاده از تجهیزات استاندارد و اجرای دقیق در این مرحله، از بروز ایرادات جدی و پرهزینه در آینده جلوگیری خواهد کرد.

۱. اهمیت تأسیسات مکانیکی در ساختمان

• تأمین مطمئن آب مصرفی و دفع فاضلاب
• تأمین گرمایش در فصل سرما و تهویه مطبوع
• اجرای ایمن لوله‌کشی گاز مطابق با استانداردها
• افزایش آسایش، بهداشت و بهره‌وری انرژی
• کاهش احتمال بازکاری، نفوذ رطوبت یا انفجار در صورت اجرای غیراصولی

۲. اجزای اصلی تأسیسات مکانیکی

الف) لوله‌کشی آب سرد و گرم
• استفاده از لوله‌های پنج‌لایه، PEX یا پلی‌پروپیلن با اتصالات پرسی
• نصب کلکتور مرکزی و شیرهای مجزا برای هر فضا
• عایق‌کاری مسیرهای لوله‌کشی آب گرم
• رعایت شیب ملایم جهت تخلیه و هواگیری آسان

ب) لوله‌کشی فاضلاب و هواکش (ونت)
• اجرای سیستم ثقلی با لوله‌های PVC یا پلی‌اتیلن درزجوش
• رعایت شیب ۲٪ برای خروج صحیح فاضلاب
• نصب سیستم ونت عمودی یا افقی برای جلوگیری از بوی بد و مکش سیفون
• استفاده از بست‌های ارتجاعی در تغییر جهت‌ها

ج) لوله‌کشی گاز
• استفاده از لوله فولادی درزدار استاندارد با رنگ‌کاری ضدزنگ
• رعایت حریم با تأسیسات برق و کف‌سازی
• نصب شیرهای قطع اضطراری و انجام تست فشار با مانومتر
• ممنوعیت دفن لوله گاز بدون غلاف مجاز و بدون تأیید ناظر

د) گرمایش و تهویه مطبوع
• اجرای لوله‌کشی برای رادیاتور، فن‌کویل، یا گرمایش از کف
• نصب کلکتورها، شیرهای هواگیری، شیر رفت و برگشت
• اجرای کانال‌کشی برای هوای تازه یا هود آشپزخانه
• نصب دودکش‌های استاندارد با فاصله ایمن از در و پنجره

۳. مراحل اجرای تأسیسات مکانیکی

۱. بررسی نقشه‌های اجرایی و جانمایی دقیق مسیرها
۲. شیارزنی دیوارها یا قرار دادن لوله‌ها در کف
۳. اجرای اتصالات با پرس، جوش یا چسب بسته به نوع لوله
۴. تست فشار سیستم آب و گاز (۱۵ دقیقه تا ۲۴ ساعت بسته به سیستم)
۵. اجرای بست، ساپورت و نصب کلکتورها
۶. تهیه مستندات عکس از مسیرها قبل از پوشش نهایی

۴. نکات اجرایی و ایمنی

• تمام مسیرها باید قبل از کف‌سازی تست شوند
• مسیر لوله‌های گاز و برق نباید هم‌راستا یا مماس باشند
• استفاده از عایق صوتی یا حرارتی در مسیرهای خاص توصیه می‌شود
• شیرهای قطع‌کن باید در محل قابل دسترسی تعبیه شوند
• هنگام عبور لوله از دیوارهای برشی، باید غلاف‌گذاری رعایت شود

۵. ضوابط و آیین‌نامه‌های مرتبط

• مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان: تأسیسات بهداشتی
• مبحث ۱۷: لوله‌کشی گاز
• نشریه ۱۲۸ سازمان برنامه: طراحی و اجرای تأسیسات مکانیکی
• استاندارد ISIRI 3821: ایمنی گازرسانی ساختمان
• استاندارد ISIRI 14427: لوله‌های پلیمری چندلایه
• مبحث ۱۹: صرفه‌جویی انرژی و الزامات عایق‌کاری تأسیسات

۶. خطاهای رایج در تأسیسات مکانیکی

• اجرای تأسیسات بدون تست فشار و عکس مستند
• هم‌راستا شدن لوله‌های گاز با برق یا فاضلاب
• استفاده از اتصالات غیراستاندارد یا بی‌کیفیت
• نداشتن شیب کافی در لوله‌های فاضلاب
• نادیده گرفتن مسیرهای عبور تجهیزات در کف یا سقف کاذب
• اجرای تأسیسات بدون هماهنگی با دفتر فنی پروژه

انتهای پیام/