گام ۱۳ در الفبای ساختمان: اجرای تأسیسات الکتریکی
به گزارش اخبار ساخته ها؛ پس از اجرای تأسیسات مکانیکی، نوبت به یکی از مراحل حیاتی و زیرساختی در پروژه میرسد: تأسیسات الکتریکی. این مرحله نقش تعیینکنندهای در ایمنی ساختمان، تأمین انرژی، روشنایی، ارتباطات داخلی و مدیریت مصرف برق ایفا میکند. اجرای اصولی کابلکشی، تابلو برق، سیستم ارت، و رعایت مقررات ملی برق ساختمان، تضمینکننده کارکرد صحیح تجهیزات و آسایش ساکنان خواهد بود.
۱. اهمیت تأسیسات الکتریکی در ساختمان
تأسیسات الکتریکی نه تنها برای روشنایی و تغذیه تجهیزات الکتریکی، بلکه برای ایمنی، کنترل، ارتباطات و سیستمهای هوشمند نیز حیاتیاند. اجرای ناقص یا غیراصولی آن میتواند منجر به آتشسوزی، قطع برق، برقگرفتگی و خسارات جبرانناپذیر شود.
۲. اجزای اصلی تأسیسات الکتریکی ساختمان
• تابلو برق اصلی و فرعی
• کابلکشی و سیمکشی (روکار یا توکار)
• سیستم ارت و چاه ارت
• نصب کلید و پریزها
• سیستم روشنایی (نورپردازی داخلی و اضطراری)
• شبکه تلفن، آیفون، آنتن مرکزی و اینترنت
• زنگ خطر، دزدگیر و اعلام حریق (در پروژههای بزرگتر)

۳. مراحل اجرای تأسیسات الکتریکی
الف) طراحی نقشه برق
• طراحی مدارهای روشنایی، پریز، تلفن و برق اضطراری
• مشخصکردن مسیر لولهگذاری، تابلوسازی و جانمایی کلید و پریز
ب) لولهگذاری و نصب قوطیها
• نصب لولههای PVC یا فلزی توکار در دیوارها و کف
• قرار دادن قوطی کلید، پریز و تابلوها با تراز دقیق
ج) سیمکشی
• عبور سیمهای افشان یا مفتول از داخل لولهها
• برچسبگذاری و دستهبندی برای سهولت شناسایی
د) نصب تجهیزات
• نصب کلیدها، پریزها، سرپیچها، فازمترها و کلیدهای دوپل یا تبدیل
• مونتاژ و نصب تابلوهای برق با تجهیزات حفاظتی
هـ) تست و کنترل نهایی
• بررسی مدارها با تستر، اهممتر و فازمتر
• اجرای سیستم ارت و تست مقاومت زمین (زیر ۲ اهم)
• تهیه نقشه As-Built برای تحویل به ناظر

۴. نکات اجرایی و ایمنی
• حتماً سیم نول و ارت از هم مجزا باشند
• فاصله حداقلی سیم برق با سیم تلفن و دیتا رعایت شود
• از سیمهای با سطح مقطع متناسب با بار مصرفی استفاده شود
• تمامی اتصالات داخل قوطیها با چسب برق و ترمینال مهار شوند
• نصب محافظ ولتاژ در تابلو برای جلوگیری از نوسانات برق الزامی است
• کلیه مدارها باید فیوز مجزا داشته باشند
• در فضاهای مرطوب از کلید و پریز با درجه IP مناسب استفاده شود

۵. خطاهای رایج
• سیمکشی بدون لولهگذاری = آسیبپذیری در برابر ضربه و رطوبت
• اشتباه در رنگبندی سیمها = افزایش ریسک اتصال کوتاه
• نداشتن ارت = خطر برقگرفتگی در صورت نشتی برق
• سیمکشی اشتراکی پریز و روشنایی = افت ولتاژ
• اجرای بدون نقشه = بینظمی و مشکلات نگهداری بعدی
۶. استانداردها و مقررات مرتبط
• مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان: تأسیسات برقی
• آییننامه ۱-۲۹۰۱ سازمان استاندارد: الزامات عمومی سیمکشی
• IEC 60364: استاندارد بینالمللی تأسیسات الکتریکی
• استاندارد ISIRI 607: رنگبندی و مشخصات فنی سیمها
• مبحث نوزدهم: بهینهسازی مصرف انرژی در سیستمهای روشنایی
انتهای پیام/
محمد حسین اکبری