صحن در مسجد

به گزارش اخبار ساخته ها؛ یکی از عناصر تشکیل دهنده بناهای مساجد صحن است، صحن یا حیاط مسجد به عنوان یک فضای میانی و روحانی محل نمایش بیشتر عناصر تزئینی مسجد بوده است  و بخشی از آن به عنوان میانسرا در مساجد و دیگر بناهای معماری ایران، نمادی از درون گرایی، محرمیت و امنیت معماری ایرانی است و شکل حیاط مساجد با الهام از مسجدالنبی و الگوهای معماری قبل از اسلام مانند کاخ آشور، چهارگوش بوده است.

به حیاط های چهارگوش امام زاده ها، مساجد و ... به این جهت صحن گفته شده که در واقع نوعی میدان هستند. در برخی بناها مانند مسجد- مدرسه آقا بزرگ کاشان، در وسط حیاط مرکزی فرو رفتگی به اندازه ی یک طبقه در داخل زمین تعبیه می شد که در آب روان و درختان قرار می گرفت. این فضا که گودال باغچه یا باغچه یا باغچال می نامند، معمولا در اقلیم های خشک کویری دیده می شود.

از جمله عناصر به کار رفته در صحن مساجد می توان به "ازاره" و "خدایخانه" اشاره کرد. ازاره، بخش زیرین دیوار در داخل و خارج ساختمان است که معمولا برای استحکام بیشتر به ارتفاع 1 تا 1.5 متر از سطح زمین آمودی از سنگ و کاشی دارد. خدایخانه به سکوها یا سازه ای گفته می شود که معمولا در وسط حوض میان صحن قرار گرفته و محل قاری قرآن و مکبر می باشد. بعضی از مساجد نیز مانند مسجد شاه ولی تفت، مسجد کبود تبریز و مسجد شیخ لطف الله اصفهان فاقد حیاط بوده اند.

انتهای پیام/

منبع خبر: کتاب هنر و معماری اسلامی نوشته دکتر یعقوب آژند