مصرف برق در ایران؛ ۶ برابر میانگین جهانی
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری اخبار ساخته ها؛ شاخص شدت انرژی تنها شاخصی است که میتواند شرایط نابسامان اسراف انرژی در کشور را به وضوح مشخص کند. این شاخص بیان میکند، برای تولید یک واحد تولید ناخالص داخلی باید چه میزان انرژی مصرف کرد. در همین رابطه توجه به آمار جهانی شدت انرژی مشخص میکند که ایران وضعیت بسیار نامطلوبی در حوزه شاخص شدت انرژی دارد.
مصرف برق کشور در حالی دائما رکودشکنی میکند که سیاستگذاران این بخش با تکیه بر راهکارهای مختلف به دنبال ممانعت از خاموشیها و کاهش مصرف هستند. جدیدترین خبرها حاکی از آن است که روز سیزدهم تیرماه سالجاری رکورد مصرف برق در سالجاری شکسته شد و به ۶۹هزار و ۴۰۰مگاوات رسید. بیشترین مصرف برق نیز متعلق به استانهای تهران، خوزستان و فارس و شهر تهران بوده است.
این درحالی است که مصرف برق کشور در ۱۲تیرماه سال ۱۴۰۱، ۶۲هزار و ۶۰۰مگاوات بوده است و در حد فاصل یکسال و دو روز، افزایش ۶۸۰۰مگاواتی مصرف برق در کشور را شاهد بودیم تا برخلاف سیاستهای ابلاغی در برنامههای پنجم و ششم توسعه مبنی بر نصف کردن مصرف برق نسبت به ۱۰سال گذشته، افزایش چشمگیری نیز به ثبت برسد. البته این رکوردشکنی ادامهدار خواهد بود و به نظر میرسد سیاستهای اعمالشده نتوانسته است مانع کاهش مصرف برق شود. یکی از این سیاستها تغییر ساعت ادارات بود که از ۱۵خرداد اعمال شد. یکی دیگر از اقدامات نیز خاموشی وسایل سرمایشی یکساعت قبل از اتمام کار و در مناطق گرمسیر همزمان با اتمام کار بود. اما قرار بود از محل این اقدامات هزار مگاوات کاهش مصرف برق را شاهد باشیم، در حالی که به گفته سخنگوی صنعت برق کشور، تاکنون ۷۰۰مگاوات از این محل صرفهجویی شده است.
مصرف برق در ایران ۶ برابر میانگین جهانی است؛ یعنی حدود هفت برابر ترکیه، ۵.۳ برابر آلمان با آن صنایع عظیم، ۱.۹ برابر ژاپن و حتی ۱.۵ برابر کشو کوچک عمان است؛ اما طرحهای مشوق اصلاح مصرف انرژی در ایران و جهان چگونه است؟
اصلاح قیمت تعرفههای برق و تشویق مشترکان پرمصرف به رعایت ضرورتهای اصلاح الگوی مصرف با ایجاد انگیزههای بالا، موضوعی است که در طول سالهای اخیر نهتنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
از آنجا که فصل تابستان و گرمای هوا و فعالیت گسترده سامانههای پرمصرف سرمایشی بار سنگینی را به شبکه برق تحمیل کرده است و در نهایت هم موجب بر هم خوردن تعادل در تولید و مصرف برق میشود، مشوقهای انگیزشی یکی از مهمترین اقدامات دولتمردان بوده که هم رعایت عدالت را به همراه داشته و هم موجب کاهش شدت مصرف میشود. پایداری برق برای صنایع و بخش کشاورزی در کنار تداوم برقرسانی به بخش خانگی و روشنایی منازل، محلهای کسب و کارگاههای تولیدی یک ضرورت غیرقابل انکار است.
در بسیاری از کشورها، تعرفه برق مشترکان پرمصرف خانگی با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر مشترکان تعیین میشود؛ این اختلاف در زمان اوج مصرف بیشتر هم میشود. از سوی دیگر مشترکانی که بتوانند مصرف خود را پایین نگه دارند یا آن را کاهش دهند نیز از مشوقهایی بهرهمند میشوند.
در برخی از کشورها هم برای مشترکان پرمصرف قیمتهای تمام شده در نظر گرفته شده و این خود عامل مهمی است که پرمصرفها رعایت سایر مشترکان برق را به واسطه پرداخت مضاعف داشته باشند.
آنچه در اجرای برنامههای تشویقی انتظار میرود برنامههایی است که بیشتر در جهت حمایتهای دولت از مشترکان کممصرف تهیه و تدوین شده و در نهایت موجبات حمایت از این قشر میشود.
شهروندان ایتالیایی به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق، ۱۵.۷ سنت به اضافه مالیات مربوطه را پرداخت میکنند، همچنین آلمان با قیمت ۱۵.۲۲ سنت و انگلستان با فروش هر کیلووات ساعت برق به قیمت ۱۴.۱۶ سنت بیشترین قیمت برق را در جهان دارند.
شهروندان کشور بلژیک، پرتغال و اسپانیا به ترتیب با پرداخت ۱۱.۱۷ سِنت، ۱۱.۰۵ سِنت و ۱۱.۰۴ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت انرژی الکتریکی در جایگاههای بعدی قرار دارند، این در حالی است که در سال گذشته میلادی مشترکان صنعت برق در اسلواکی به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق ۹.۹ سِنت و در آمریکا ۹.۴۳ سِنت پرداخت کردند.
از سوی دیگر مصرفکنندگان برق در کشورهای فرانسه، آفریقای جنوبی، اتریش، لهستان، هلند، استرالیا و جمهوری چک نیز بین ۸ تا ۸.۹ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت پرداخت میکنند و کشورهای کانادا با ۷.۲۳ سِنت، فنلاند با ۶.۴۲ سِنت و سوئد با ۵.۳۴ سِنت نیز در جایگاههای بعدی قرار دارند.
گرچه در ایران میانگین قیمت برق معادل ۲ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت انرژی است اما بازهم میتوان پارامترهایی را برای کاهش قیمت تمام شده برق لحاظ کرد.
طبق اعلام فایننشال تایمز، برق آلمان برای تحویل در سال آینده میلادی که شاخص قیمت برق اروپا را تعیین میکند، ۳۲۵ یورو (۳۳۴ دلار) در هر مگاوات ساعت معامله شد و رکورد ماه دسامبر را پشت سر گذاشت.
شاخص قیمت برق اروپا در همین ماه در سال گذشته میلادی برابر با ۸۱ یورو (۸۳ دلار) در هر مگاوات ساعت بود.
در کشورهای اروپایی، یارانهای روی مصرف برق پرداخت نمیشود و قیمت برق تابعی از قیمت تمام شده تولید، انتقال و توزیع آن به همراه در نظر گرفتن سودی متعارف برای تولیدکنندگان و شرکتهای فعال در زمینه توزیع برق است.
در بررسی برخی از کشورها مثل ژاپن مشترکان به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق، ۱۸ سنت دلار پرداخت میکنند، این یعنی مشترکان، هزینه بیشتری را برای هر کیلووات ساعت برق مصرفی خود نسبت به مشترکان کممصرف میپردازند.
به عبارت دیگر تعرفه برق مشترکان پرمصرف بیش از 2 برابر بهای تمام شده تولید برق در این کشور و در مقایسه با ایران 25 برابر تعرفه برق است.
برخی از این گزارشها و اظهارات میزان مصرف برق خانگی ایرانیان را بالاتر از سایر کشورها و یا بیشتر از میزان مصرف برق بخش خانگی قاره اروپا میدانند.
البته در این میان بر اساس آمار و ارقام در حال حاضر ایران دارای رتبههای برتر در این صنعت است، چرا که از نظر ظرفیت نصب شده رتبه ایران در دنیا ۱۴ و در بین کشورهای منطقه نیز رتبه ایران دراین عرصه اول است. علاوه بر این از نظر راندمان نیروگاه نیز ایران توانسته رتبه اول را از آن خود کند.
بر اساس اطلاعاتی که در وبگاه آماری «statista.com» وجود دارد، اکنون پایینترین میزان تعرفه برق در کشور آلمان برای هر کیلووات ساعت معادل ۰.۳۴ دلار است که از ۰.۱۶ دلار برای هر کیلووات ساعت به عنوان پایینترین تعرفه برق در کشور آمریکا، ۲.۱ برابر بیشتر است.
این یعنی پایینترین میزان تعرفه برق بخش خانگی در کشور چیزی معادل ۱۷ هزار تومان برای هر کیلووات ساعت است که از حداقل تعرفه برق بخش خانگی در ایران ۱۷۰ برابر بیشتر است.
استفاده از پریزهای برق هوشمند
بررسیها نشان میدهد در کشور آلمان و تنها با جدا کردن وسایل برقی بلااستفاده از پریز برق امکان صرفهجویی ۵۰۰ کیلوات ساعتی به صورت سالانه ایجاد میشود که همین میزان برق معادل ۱۸۵ یورو صرفه جویی به همراه خواهد داشت.
استفاده از فلاسک به جای داغ کردن مرتب آب جوش
این توصیه از آن جهت ارائه میشود که بدانیم در صورت استفاده از کتریهای برقی به مدت سه مرتبه در هر روز در نتیجه، در کل میزان مصرف برق ماهانه یک خانواده تنها از این محل به ۲۷۰ کیلووات ساعت در ماه میرسد که با احتساب قیمت هر کیلووات ساعت برق در آلمان، تنها ۹۰ دلار در ماه هزینه داغ کردن آب جوش هر خانواده خواهد شد.
با آغاز به کار دولت جدید، سیاستهایی در جهت کاهش مصرف انرژی بهویژه در حوزه برق تصویب شده که در تابستان امسال نیز شاهد اجرای آنها خواهیم بود. بر این اساس تکالیف مرتبط با اجرای طرحهای تشویقی در بخشهای خانگی، صنایع و کشاورزی نیز آغاز میشود.
پیشبینی میشود با اجرای برنامههای تشویقی تابستانی شاهد روند نزولی مصرف در تمامی تعرفههای مشمول پاداش مشترکان برق باشیم و تابستان امسال همچون سال قبل بدون اعمال خاموشی در بخشهای خانگی و تجاری با موفقیت پشت سر بگذاریم و این صرفهجویی بتواند موتور محرکهای برای به حرکت درآوردن چرخهای تولید متناسب با شعار سال حول محور رشد تولید باشد.
بر اساس این گزارش، لزوم بهینهسازی مصرف انرژی بر کسی پوشیده نیست و کسی منکر تدبیر در جهت کاهش مصرف انرژی نیست. امروزه سیاستهای تعرفهگذاری در قالب مدلهای مختلف میتواند زمینه اصلاح الگوی مصرف را فراهم کرده است و مشترکان پرمصرف را به رعایت الگوی مصرف ترغیب کند، در غیر این صورت باید منتظر ماند تا کشور برای جبران ناترازی اقدام به وارد کردن برق کند، در صورتی که میتوان با اعمال سیاستهای بهتر انگیزشی هم بار هزینههای سنگین را از دوش مشترکان برداشت و هم موجبات جبران عدم تعادل در تولید و مصرف شد.
انتهای پیام/
آفرین بر گزارش و متاسفم برای دولتمردان برقی