روزنه امید در بورس؟

ارزش معاملات بازار چه می‌گوید؟

 بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد که در دوسال اخیر، ارزش معاملات بازار سهام دچار افت معناداری شده و میل وافری به خرید سهام وجود نداشته‌است. از ابتدای سال‌گذشته تا ۱۶ اردیبهشت سال‌۱۴۰۲، ارزش معاملات بازار در سطوح بالایی قرار داشت، اما بعد از ریزش قیمت‌ها در میانه‌های اردیبهشت سال‌گذشته، ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شد که گویای این نکته بود که کسی چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز رشد برای قیمت سهام در ماه‌های آتی متصور نیست. سال‌گذشته، میانگین روزانه ارزش معاملات، ۶‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار و ۸۸۵‌میلیارد‌تومان بود که در سال‌جاری این متغیر به ۳‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار و ۴۵۵‌میلیارد‌تومان رسیده که گویای افت ۵۰‌درصدی میانگین روزانه ارزش معاملات نسبت به سال‌گذشته است، اما چه شد که وخامت اوضاع و احوال بازار به‌جایی رسید‌که ارزش معاملات بازار در سال‌جاری با افت ۵۰‌درصدی نسبت به میانگین روزانه سال‌گذشته خود همراه شد؟ در پاسخ به این سوال می‌توان این‌‌‌‌‌‌‌‌‌چنین استنباط کرد که ریسک‌های مختلف حاکم بر معاملات سهام در چندماه گذشته مانع از آن شده که جریان نقدینگی سیال و سرگردان سطح جامعه به سمت و سوی خرید سهام متمایل شود و خدشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار‌شدن اعتماد عمومی در بورس، پول‌ها را به سمت دیگر بازارها سوق داده‌است. افزون بر موارد فوق‌الذکر، کاهش و دستکاری متعدد دامنه‌نوسان در سال‌جاری به دلیل ریسک‌های سیستماتیک و تنش‌های ژئوپلیتیک، یکی از مهم‌ترین مواردی بوده که سبب شده‌است ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شود و بازار به اعماق تاریکی و باتلاق نومیدی و یأس رهسپار شود.

در نخستین ماه سال‌به دلیل پاسخ موشکی و پهپادی ایران به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، بازار در معرض ریسک سیستماتیک قرارگرفت و سازمان بورس دامنه‌نوسان بازار را کاهش داد و بعد از چهار روز معاملاتی دامنه را به روال سابق بازگرداند. در دومین نوبت، بعد از سقوط بالگرد حامل رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور و همراهان، سازمان بورس از ۳۰ اردیبهشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ تا ۸تیر دامنه‌نوسان را به دلیل ابهام حاکم بر سپهر سیاسی کشور دستخوش تغییر کرد و نهایتا برای سومین‌بار، بعد از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، دامنه‌نوسان با کاهش همراه شد. بررسی ارزش معاملات بازار نشان می‌دهد در هر سه‌‌‌‌‌‌‌‌‌نوبتی که دامنه‌نوسان بازار با کاهش مواجه‌شده، ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شده‌است؛ موضوعی که نشان‌دهنده تاثیر منفی ریسک‌های سیستماتیک و همچنین دستکاری ابزارهای بازار بر ارزش معاملات بازار و فاکتور نقدشوندگی است.