مسجد سردار ارومیه شاهکار دوران قاجار

به گزارش اخبار ساخته ها؛ مسجد سردار در استان آذربایجان غربی، ارومیه، خیابان امام خمینی (ره)، راسته غلام خان قراردارد. مسجد سردار توسط عبدالصمد خان، جد اعظم عظیم السلطنه سردار در دوره قاجار ساخته شده است. سردار در سال ۱۳۳۰ هجری قمری آن را مرمت و در سال ۱۳۳۱ هجری قمری نیز ساعت بزرگی بالای سردر آن نصب کرد. به همین خاطر این بنا به مسجد ساعت یا ساعتلو نیز معروف است.

مسجد سردار از دو بخش شبستان بزرگ و شبستان کوچک تشکیل شده است که از یکدیگر مجزا هستند. همه مصالح به کار رفته در مسجد، از دیوارهاى اطراف تا قسمت‌هاى طاق و پوشش سقف به‌غیر از ۱۲ ستون شبستان، آجرهایی در ابعاد ۵*۲۲*۲۰ سانتى‌متر دارند که با ملات گچ و خاک کار شده‌اند.

شبستان بزرگ مستطیلی شکل و به طول ۲۲ متر و عرض ۱۸ متر است که بخش اصلی و مهم مسجد را تشکیل می‌دهد. ۱۲ ستون سنگى هشت ضلعى در گوشه جنوب شرقى شبستان وجود دارد که از حالت مستطیلی خارج شده‌اند. سرستون‌های آن‌ها به سبک مقرنس تراش‌کاری شده و باعث زیبایی هرچه بیشتر مسجد شده است.

قسمت پایین دیوارهاى شبستان بزرگ مانند ازاره اکثر مساجد قدیمى تا ارتفاع یک متر کاشی‌کاری شده است که این کاشی‌ها سبز رنگ و در ابعاد ۲۰ در ۲۰ هستند. کاشى‌هاى هفت رنگ شامل نقش‌های گل و بوته با رنگ‌هاى زرد و صورتى، آبى، سبز و سفید می‌شوند که دورتادور مسجد به چشم می‌خورند؛ ولی بقیه قسمت‌های دیوار در چهار طرف تزیینی ندارد. طاق‌هاى سقف شبستان به رنگ سبز هستند و فضاهاى داخلى سقف به‌تازگی مجددا سفیدکاری شده‌اند.

دو ضلع شمالى و جنوبى بنا نور شبستان را تامین می‌کنند. تیغه باریکی، طاق را به دو بخش مساوی تقسیم کرده که در هر بخش پنجره‌ای نصب شده است. پنجره‌های شبستان قبلا از چوب ساخته شده بود و بالای آن‌ها نورگیرهاى کوچکی قرار داشت؛ اما بعدها پنجره‌های آهنی جایگزین آن‌ها شد که در نتیجه نورگیرها بسته شدند. طاق‌هاى ضلع جنوبى نیز دارای نورگیرهای کوچک دایره‌ای شکل هستند.

شبستان کوچک در انتهاى شبستان بزرگ ساخته شده و با یک ورودى به داخل شبستان اصلى متصل شده است. این بخش به شبستان بزرگ شباهت دارد؛ ولی فاقد تزیین است. در ضلع جنوب شبستان، محراب آجرى ساده‌ای وجود دارد.

در انتهاى شبستان (قسمت غربى) که متصل به شبستان کوچک است، با تخته‌‌کوبى، حدود یک فرش‌‌انداز را به‌صورت بالکن چوبى جهت استفاده‌ بانوان درآورد‌ه‌‌اند که بیشتر قسمت‌‌هاى آن مزین به نقاشى و نوشته است.

در سال‌هاى اخير ضمن دستکارى ديگر قسمت‌هاى مسجد، روى ستون‌ها و سرستون‌ها را با رنگ روغن نقاشى کرده‌اند که خوشبختانه هيچ‌گونه آسيبى به آن‌ها وارد نشده است.

انتهای پیام/