به گزارش خبرنگار پایگاه اخبار ساخته‌ها؛ امروز آدینه چهاردهم بهمن‌ماه 1401 خورشیدی، 320اُمین روز سال جاری، برابر است با دوازدهم رجب 1444 هجری قمری و سوم فوریه 2023 میلادی.

51 سال پیش در چنین روزی در سال 1350، دوره‌ای از سرمای بسیار شدید و یخبندان گسترده در ایران آغاز شد؛ کولاک و برف و بورانی که از 14 بهمن ۱۳۵۰ در ایران شروع شد و به سرعت بخش وسیعی از ایران را به گونه‌ای در برف و یخبندان فروبرد که سرانجام منجر به مرگ بیش از ۴۰۰۰ نفر شد و به خشکسالی سیزده‌ساله کشور پایان داد.

برخی معتقدند این رویداد به عنوان سخت‌ترین و مصیبت‌بارترین بوران در تاریخ نوشته‌شده بشر بوده ‌است. همچنین در این مدت برخی از شهرهای کشور به دمای منفی ۳۷ درجه رسید؛ یعنی سردتر از کمترین دمای قطب شمال. این رویداد در کتاب گینس نیز ثبت گردید.

وضعیت بحرانی کشور در بهمن 1350

در رویداد برفی و سرمای شدید اواسط بهمن 1350، در آغاز مردم از بارش برف شاد بودند، اما به‌زودی برفِ آرام به بوران شدید برفی تبدیل شد، و اگر در شهر‌های بزرگ مردم می‌توانستند با این پدیده مبارزه کنند، در روستا‌های کوچک مردمِ تنها، تنها به انتظار پایان برف در خانه‌های خود مخفی می‌شدند. در سرمای شدید بهمن 1350، در بعضی از شهرها تا 36 ساعت بی‌گسست برف بارید و در تمام مناطق روستایی شمالغرب تا مرکز ایران، به ارتفاع 3 متر و در برخی مناطق جنوبی‌تر به 8 متر رسید. دمای زنجان به ۲۴ درجه زیر صفر و دمای شهرکرد به ۲۷ درجه زیر صفر رسید. مردم فیروزکوه دمای منفی 36 و مردم خراسان دمای منفی 37 درجه را تجربه کردند. چهار روز پس از آغاز این برف و بوران و سرمای شدید، در روز سه‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۵۰ ، وضعیت کشور به شکل کاملاً بحرانی درآمد و در بسیاری از شهرها حالت فوق‌العاده اعلام شد.

گزارش نشریات درباره بهمن 1350

در آن روز تعداد زیادی از نواحی جغرافیایی که به عنوان روستا یا دهستان از آنها یاد می‌شد به‌طور کامل از بین رفتند؛ تا جایی که بعضی از محققان می‌گویند نزدیک به دویست روستا به‌طور کامل از روی نقشه پاک شدند. طبق گزارش‌هایی که از منابع خبری ایرانی و حتی خارجی و روزنامه‌های قدیمی به دست می‌آید، مصیبت‌بارترین حوادث اینها بودند: مدفون شدن دوازده روستا در منطقه سمیرم، مرگ بیش از هزار نفر در ارتفاعات گیلان و چهل خانوار در یکی از روستاهای کشور، و مدفون شدن یک قطار بزرگ با تمام سرنشینانش. بنابر گزارش‌های روزنامه اطلاعات در همان روزها، شهر اردکان در استان فارس و روستاهای اطراف آن از جمله مناطقی بودند که بیشترین تأثیر را بر اثر بوران متحمل شدند. همچنین در روستاهای کاکان یاسوج و کُمِهر سپیدان فارس هیچ فرد زنده‌ای باقی نماند. جالب است بدانیم اکنون پس از پنج دهه، روستای کمهر که در نزدیکی آبشار مارگون قرار دارد، با جاذبه‌های ساخته‌ و طبیعی متعدد، از نقاط پرگردشگر استان فارس به شمار می‌آید. 

بر اساس گزارش‌ها، در شمال غرب کشور در نزدیکی مرز ایران و ترکیه، روستای شکلاب به‌همراه صد نفری که در آن ساکن بودند، در زیر انبوه برف دفن شد. در آن روزها روزنامه اطلاعات این تیترها را زده بود: «خدایا برف بس است!»، «اتوبوسی با ۳۰ سرنشین در گردنه حیران سقوط کرده و مسافرانش جان‌ باخته‌اند»، «در تهران به علت سرمای شدید، وضع بحرانی اعلام شد»، «مسیر ارتباطی ۳۷۵۰ روستا در آذربایجان قطع شده است».

در نشریات دیگر بهمن 1350 می‌خوانیم: «۲۰ هزار نفر از ساکنان ۱۵۰ روستای کشور در محاصره برف قرار گرفته‌‌اند»، «در محلات حمزه‌آباد و پیرانشهر ۴۰ خانوار زیر بهمن مدفون شدند»، «۱۸۰ نفر در ارتفاعات گیلان ناپدید شدند»، «دهکده‌ای در نزدیک رضائیه بر اثر سقوط بهمن ویران شد و جسد ۱۸ تن از قربانیان از زیر برف بیرون کشیده شد».

یاری رساندن مردم به یکدیگر

هشت روز از کولاک شدیدی که در ایران آغاز شده بود می‌گذشت و بیشتر جاده‌های کشور بسته شده بود. کامیون‌دارهایی که در راه مانده بودند و می‌دیدند مردم گرسنه هستند، قید مالشان را می‌زدند و خوراکی‌هایی را که بار زده بودند با مردم تقسیم می‌کردند. کسانی که آن روزها را به یاد دارند می‌گویند: «گاهی اوقات سرما آنقدر در جاده‌ها شدت می‌گرفت که مردم مجبور می‌شدند هر چیزی را که دم دستشان است بسوزانند و خودشان را گرم کنند. در این میان، حیوانات وحشی هم که دیگر غذایی برای تغذیه نداشتند، از پناهگاه‌هایشان به شهرها آمده و به ترس مردم افزوده بودند».

افزایش دما و پایان کولاک و برف و بوران

تقریباً از ۲۴ بهمن ماه ۱۳۵۰، دمای هوا کم‌کم افزایش پیدا کرد و بوران شدید و سهمگین به کار خود در کشور پایان داد، اما تبعات آن همچنان ادامه یافت. پس از آن رویداد، مردم دچار بیماری‌های آنفولانزا و سرماخوردگی‌های شدید شدند و عده‌ای دیگر نیز به این علت جان خود را از دست دادند. فیلم کوتاهی به مدت کمتر از 1 دقیقه که از آن رویداد در فضای مجازی هست، گوشه‌ای از این برف و بوران عظیم و سهمناک را نشان می‌دهد.

برف و بوران بهمن ماه سال ۱۳۵۰ در ایران، پرتلفات‌ترین سرما و بوران برفی جهان را در کتاب رکوردهای گینس به ثبت رساند.

بازنویسی، تنظیم و اجرا: آرش امجدی

تهیه‌کننده: انسیه سمیع‌پور

مشخصات موسیقی متن این پادکست:

عنوان: The Revenant Main Theme
هنرمند: ریوئیچی ساکاموتو
آلبوم: The Revenant
ژانر: موسیقی فیلم
سال تولید: 2015
فرمت: MP3
کیفیت: ۳۲۰kbps
مدت زمان: 00:02:41

انتهای پیام/